با خواندن این مطالب در بهبود معاملات خودتان قدم مثبتی بردارید. این را یادتان باشد که در مسیر بورس هیچ انتهایی برای آموزش دیدن وجود ندارد.
دفترچه یادداشت معاملاتی خود را طراحی کنید
نظم کلید اصلی موفقیت در بازارهای سرمایهگذاری محسوب میشود و اولین قدم برای منظم شدن در بازار سرمایه طراحی یک دفترچه یادداشت معاملاتی است. طراحی یک دفترچه یادداشت معاملاتی کار بسیار سادهای است ولی در کیفیت عملکرد شما در بازار سرمایه بسیار تاثیر گذار است. فقط کافیست وضعیت معاملاتی خود را پیش و پس از طراحی این دفترچه بررسی کنید، شاید نتایج آن شما را شگفتزده کند و متاسف باشید که چرا زودتر این دفترچه را طراحی نکردید. اگر هم جزو افرادی هستید که به تازگی وارد بازار سرمایه شدهاند، شدیدا به شما توصیه میکنیم که این موضوع را جدی بگیرید.
به علت تنبلی یا بیتوجهی، بسیاری از فعالین بازار سرمایه ترجیح میدهند که از خلاصه گزارش حساب کاربری خود نزد کارگزاری استفاده کنند و سابقه معاملاتی خود را بر اساس اطلاعات ثبت شده در سیستم کارگزاری رصد کنند ولی منظور ما از دفترچه یادداشت معاملاتی صرفا گزارشی از سابقه معاملات نیست و هدف ما از طراحی این دفترچه، طراحی یک بانک از سابقه معاملات به همراه تجربیات حاصله میباشد. لذا تصوری که از دفترچه معاملاتی دارید و آن را شبیه به خلاصه گزارش معاملات خود در کارگزاری میپندارید را از ذهنتان پاک کنید و در ادامه با ما همراه باشید.
دفترچه یادداشت معاملاتی صرفا یک دفترچه برای یادداشت قیمت ورود، قیمت خروج و میزان سود یا زیان نیست؛ هدف از طراحی این دفترچه یادداشت، جمعبندی تجربیات و نکاتی هست که در هر معامله ممکن است برای شما ایجاد شده باشد و در بلند مدت جمیع این اطلاعات حکم یک گنجینه را برای شما دارد که رجوع به این دفترچه میتواند کیفیت معاملات شما را به شکل قابل توجهی افزایش دهد. همچنین این دفترچه ابزار بسیار موثری در کنترل احساسات و روان معاملهگران میباشد؛ به عنوان مثال شاید بارها برای شما پیش آمده است که به علت عدم پایبندی به حد ضرر خود، ضررهای چشمگیری را متحمل شدهاید. اگر چنین دفترچهای داشتید و تجربیات خود را در این مورد نوشته بودید به احتمال خیلی زیاد با مرور مجدد تجربیات خود آنها را تکرار نمیکردید.
شاید بازارهای سرمایهگذاری بی رحمتر از آن باشند که به شما اجازه دهند اشتباهی را بارها تکرار کنید و یا این فرصت را به شما دهند که مکررا در معاملات خود دچار اشتباه شوید. گاهی اوقات شاهد این هستیم که یک اشتباه کوچک و قابل پیشگیری در معاملات، قسمتی از سرمایه فرد را به باد داده است.
یکی از فواید داشتن دفترچه یادداشت معاملاتی ثبت گزارشها از اشتباهاتی است که به مرور زمان آنها را شناسایی میکنید. با مکتوب کردن اشتباهات خود و مرور آن، میتوانید تا حد زیادی از تکرار آن جلوگیری نمایید.
یکی دیگر از نکاتی که یک سرمایهگذار حرفهای باید به آن توجه کند، بررسی میزان پیشرفت خود در بازارهای سرمایهگذاری میباشد. در صورتی که شما از معاملات خود گزارشی تهیه نکنید، قادر نخواهید بود تا روند پیشرفت خود را مورد ارزیابی قرار دهید. در واقع دفترچه یادداشت معاملاتی این امکان را به شما میدهد تا عملکرد خود را تحت نظر بگیرید و در صورتی که نیاز یا کمبودی در عملکرد خود احساس کردید بهتر است آن را رفع کنید. به فرض مثال شاید شما در تشخیص یک موقعیت معاملاتی بارها اشتباهی را تکرار میکنید، شاید دلیل آن کمبود اطلاعات شما از آن موضوع باشد که میبایست یک برنامه ریزی برای افزایش دانش خود داشته باشید و یا شاید استراتژی شما دارای نواقصی هست که میتوانید با بهینه کردن آن کیفیت عملکرد خود را بهبود بخشید.
دفترچه یادداشت معاملاتی شامل چه مواردی میباشد؟
یک دفترچه یادداشت معاملاتی استاندارد به سه قسمت کلی تقسیم میشود که اطلاعات زمانی و قیمتی به عنوان قسمت اول، اطلاعات تحلیلی و استراتژی به عنوان قسمت دوم و همچنین توضیحات و تجربیات حاصل شده از آن قسمت سوم را تشکیل میدهد که جزئیات آن به ترتیب شامل موارد ذیل میباشد:
- در درجه اول یک دفترچه یادداشت معاملاتی استاندارد میبایست اطلاعات اولیه یک نمونه سرمایهگذاری اعم از نام یا نماد آن را معرفی کند.
- در مرحله دوم اطلاعات تحلیلی جهت ورود به سرمایهگذاری ثبت میشود (مانند استراتژی ورود).
- در مرحله سوم میبایست اطلاعات ورود به معامله را وارد کنیم (مانند زمان و قیمت ورود به معامله).
- در این مرحله استراتژی خروج از معامله و دلیل خارج شدن از معامله را گزارش میدهیم.
- در مرحله پنجم قیمت خروج و بازدهی معامله را مورد ارزیابی قرار میدهیم.
- در مرحله آخر میبایست بازخورد خود از معامله به همراه تجربیات بدست آمده را بصورت مفصل شرح دهید تا در آینده مورد استفاده قرار گیرد.
نمونه یک دفترچه یادداشت معاملاتی استاندارد
جهت درک بهتر این موضوع یک نمونه دفترچه یادداشت معاملاتی را طراحی کردیم و با ارائه مثالهایی سعی کردیم تا شفافیت این موضوع را تا حد زیادی افزایش دهیم. در نمونه ذیل تعدادی از معاملات یادداشت شده خود ایده آلی در معامله گری توسط یک معاملهگر موفق در بازار سرمایه را مشاهده میکنید که با ثبت اطلاعات سرمایه گذاری تجربیات خود را در طول مدت سرمایهگذاری ثبت کرده است.
همچنین این امکان را برای شما فراهم کردیم تا با دانلود یک نمونه از دفترچه یادداشت معاملاتی، خود ایده آلی در معامله گری گزارشات و تجربیات خود را ثبت کنید و در آینده از آنها استفاده نمایید.
برای استفاده از این دفترچه میبایست نرم افزار اکسل را بر روی سیستم خود نصب کنید
درس های معامله گری وارن بافت
وقتی وارن بافت حرف میزند چشم سرمایه گذاران به دهان اوست تا ببینند چه میگوید. او واقعا عجیب و دست نیافتنی است. یک معامله گر افسانه ای با دنیایی از تجربه.
مجموعه شرکت های Berkshire Hathaway Buffett (BRK.A) وارن بافت که تحت مدیریت خودش است به صورت میانگین از سال ۱۹۶۵ تا سال ۲۰۱۶ سالانه ۲۰.۸ درصد به سهامداران خود سود داده است.شاید برای ما ایرانی ها به خاطر تورم های شدیدی که هر چند سال یکبار تجربه میکنیم این عدد خیلی بزرگ نباشد ولی برای اقتصادی مثل آمریکا با تورم ۳ الی ۴ درصدی این رقم بسیار ایده آل محسوب می شود. این عدد را وقتی با شاخص S & P که ۹.۷ درصد سود ساخته مقایسه میکنیم به عظمت کاری که وارن بافت انحام داده بیشتر پی میبریم.
هر جمله وارن بافت مانند یک دوره دانشگاهی میماند و درس و تجربه زیادی در جملاتش نهفته است.یکی از معروفترین نقل قول های او جمله مقابل است که می گوید:
«وقتی دیگران حریص هستند بترسید٬ و زمانی که دیگران ترسیده اند حریص باشید.».
این جمله نشان دهنده اهمیت مباحث مالی رفتاری می باشد. در بازار بورس خودمان به کرات شاهد رفتار های هیجانی از طرف معامله گران هستیم. سهمی با بنیاد خوب اگر به خاطر شرایط روانی بازار اندکی منفی شود در چند دقیقه سهم صف فروش می شود. یا بر عکس سهمی که سرشار از زیان انباشته است با یک شایعه قیمتش افزایش پیدا میکند و به سرعت صف خرید چند میلیونی برای سهم ایجاد می شود.
ما در این دوره سعی داریم از تجربیات وارن بافت برای کابران کاریمو آکادمی بگوییم. از درس هایی که می تواند برای هرمعامله گری اثر گذار باشد و در جهت بهتر شدن معاملاتش کمک کند.
مباحث مالی رفتاری در بازار سرمایه
بخش از عناوینی که در دوره درس های معامله گری وارن بافت می خوانید :
• مبارزه با روند اشتباه است مگر در این یک مورد
• ترس و طمع بیجا بلای جان معامله گر
در این سلسله مطالب دنبال چه چیزی هستیم؟
بخش عمده ای از موفقیت در بورس نیازمند کنترل هیجانات و احاطه بر مطالب مالی رفتاری است. همانطور که در فایل های آموزشی هم آقای دکتر حسین صمدی بارها اشاره کرده اند مباحث مالی رفتاری خیلی مهم است. حتی می توان گفت ؛ هرچقدر هم تحلیل گر تکنیکال یا بنیادی قوی باشید ولی اصول مالی رفتاری را نتوانید رعایت کنید موفقیت برای شما در بورس حاصل نخواهد شد.
اهیمت مسال مالی رفتاری از زبان بسیاری از بزرگان بورسی دنیا در سایت ها و کتاب های مختلف نقل شده است. این که همه بزرگان بازار بورس دنیا مانند بنجامین گراهام ٬ وارن بافت خود ایده آلی در معامله گری ٬ پیتر لینچ و یا جسی لیورمور افسانه ای از اهمیت مسال مالی رفتاری در بورس صحبت میکنند نشان میدهد که این فاکتور چقدر در موفقیت شما در بورس اثر گذار است.
در این سلسله از مطالب برایتان از تجربه ها و درس های معامله گری وارن بافت صحبت می کنیم.تمام این مطالب ترجمه شده از سایت www.investopedia.com می باشد.
با خواندن این مطالب در بهبود معاملات خودتان قدم مثبتی بردارید. این را یادتان باشد که در مسیر بورس هیچ انتهایی برای آموزش دیدن وجود ندارد.
نوزادان خود را به ورزش عادت دهید + روش
به گزارش اقتصاد آنلاین، در حالی که وقتی او به اسباببازی یا وسیلهای ضربه میزند، با پاهایش لگد میزند یا در هنگام عوض کردن پوشک پیچ و تاب میخورد، عضلات کوچکش را تمرین میدهد.
بیشتر بخوانید: اخبار روز خبربان
همه این کارها که به قدرتمند شدن نوزاد کمک میکنند برای رشد و تکامل او ضروری هستند. او به عضلات محکمی نیاز دارد تا بتواند سرش را نگه دارد، بچرخد، بنشیند، بایستد، بخزد و در نهایت راه برود. علاوه بر اینها، فعالیتهای بدنی خودش را به شکل خوابیدن زیاد، نق زدن کمتر و نوزاد خوشحالی که مشتاق بازی و یادگیری است نشان میدهد. این ورزشهای ساده به شما کمک میکنند مربی شخصی کودک خود باشید.
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.eghtesadonline.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «اقتصاد آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۲۱۶۸۳۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۰۰۲۲۱۰۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
ساخت فضای ورزشی مناسب برای ایجاد محیط پر نشاط در مدارس
صادق ستاری فرد معاون تربیت بدنی و سلامت وزارت آموزش پرورش گفت: ایجاد ۲۱۰۰ پروژه ورزشی نهضت ملی در ۶ ماه گذشته حرکت بسیار مهمی بود و در این مدت توانستیم نیمی از این پروژه ها را عملی کنیم.
او گفت: ما برای ایجاد محیط پر نشاط در مدارس نیازهای واجبی داشتیم و باید فضای ورزشی مناسب را در مدارس ایجاد کنیم. رویکرد آموزش و پرورش و وزیر باعث شد که این حرکت رنگ و بویی جدی تری بگیرد و هدف ما این است که مسئولیت طلبی دانش آموزان را از این طریق افزایش دهیم.
او ادامه داد: قرار بر این است که تفاهم نامه آموزش وپرورش و وزارت ورزش در حوزه ورزش بانوان را با هدف ایجاد پیشرفت ورزش بانوان امضا کنیم.
او گفت: به دنبال این هستیم که ورزش صبحگاهی را در مدارس با زنگ زورخانهها و نوای آنها اجرایی کنیم. امسال برای اولین بار مسابقات ما به صورت زنده پخش شد و در مسیر بهبود ورزش دانش آموزان بسیار کمک کننده بود.
مدیریت ریسک و بهبود سیاستگذاری اعتباری با «سامانه سمات»
سیاستگذاری اعتباری و تخصیص اعتبارات بانکی نیازمند اطلاعات معتبر و دقیق است و بر همین اساس بانک مرکزی در قانون برنامه ششم توسعه موظف شد در سامانهای متمرکز امکان دریافت الکترونیکی و برخط استعلامهای مورد نیاز جهت اعطای تسهیلات را ایجاد کند. اما همچنان بانکی مرکزی به همه وظایف قانونی خود در ایجاد «سامانه سمات» عمل نکرده و کارایی این سامانه نیازمند اقدامات تکمیلی است.
مسیر اقتصاد / یکی از زیرساختهای سیستمی ایجاد شده توسط بانک مرکزی با هدف دریافت اطلاعات تسهیلات و تعهدات بانکی و دسترسی بانکها به این اطلاعات، سامانه متمرکز اطلاعات تسهیلات و تعهدات بانکی است. سامانه متمرکز اطلاعات تسهیلات و تعهدات (سمات) در واقع سامانهای متمرکز و یکپارچه از کلیه فرآیندهای اعطای تسهیلات و پذیرش تعهدات توسط بانکهاست که در برگیرنده اطلاعات مرتبط با تسهیلات و تعهدات اعطایی بانکها بوده و در بهبود ریسک اعتباری، کاهش مطالبات غیرجاری بانکها و تصمیمگیری صحیح مبتنی بر روشهای نوین، نقش مؤثری ایفا مینماید.
دسترسی به اطلاعات اعتباری صحیح شرط لازم موفقیت بانکها در مدیریت ریسک اعتباری
در سال ۱۴۰۱ مانده تسهیلات حدود ۵۰ درصد داراییهای شبکه بانکی را تشکیل میدهد. بانکها با عملیات اعتباری خود و فراهمسازی منابع مالی برای بنگاهها و خانوارهای اقتصاد میتوانند زمینهساز هموارسازی مصرف خانوار و افزایش سرمایهگذاری و تولید باشند. از طرفی بانکها در اعطای تسهیلات، با ریسکهایی مواجه هستند که عدم مدیریت صحیح آنها میتواند منجر به بروز رخدادهای نامطلوب برای بانک شود.
یکی از مهمترین ریسکهای بانکی، ریسک اعتباری یا ریسک عدم ایفای تعهدات تسهیلاتگیرنده است. شرط لازم موفقیت بانکها در مدیریت ریسک اعتباری دسترسی به اطلاعات اعتباری صحیح و موثق از متقاضیان تسهیلات و تعهدات بوده و در سایه دسترسی به اطلاعات صحیح و قابل اعتماد است که بانکها میتوانند مشتریان خوشحساب را تشخیص داده و از این رو بر ریسک اعتباری فائق آیند .
اجرای تکالیف سامانه منجر به کاهش ریسک اعطای تسهیلات و کاهش انباشت مطالبات غیرجاری
طبق ماده (۱۸) قانون برنامه ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، بانک مرکزی مکلف بوده که در سال اول اجرای قانون برنامه با استقرار سامانههای نظارتی برخط، زمینه نظارت مستمر را در نظام بانکی فراهم نماید. به گونهای که امکان کشف خطاها و تخلفهای احتمالی قبل از وقوع به وجود آید.
همچنین زمینه دریافت برخط استعلامهای مورد نیاز جهت اعطای تسهیلات نظیر استعلام اعتبارسنجی، بدهی مالیاتی و نظایر آن را از مراجع ذیربط را فراهم نماید. اجرای این تکالیف میتواند منجر به کاهش ریسک اعطای تسهیلات و تعهدات از سمت بانکهای عامل و کاهش انباشت مطالبات غیرجاری از طریق به اشتراک گذاری دادههای موجود گردیده و نقش مهمی در بهبود بهداشت اعتباری ایفا نماید.
مدل کلان سامانه متمرکز اطلاعات تسهیلات و تعهدات در آییننامه پیشگیری از انباشت مطالبات غیرجاری و سایر مقررات مربوطه بدینگونه تعریف شده بود که بانکها پس از بررسیهای اولیه و موافقت با اعطای تسهیلات نسبت به اخذ شناسه پیگیری تسهیلات از بانک مرکزی اقدام مینمایند.
بانک مرکزی به صورت سیستمی نسبت به بررسی شرایط متقاضی تسهیلات و احراز عدم ممنوعیت آن با استعلام از سایر سامانهها اقدام نموده و در صورت احراز شرایط، نسبت به ارائه شناسه پیگیری تسهیلات به صورت سیستمی به بانکها اقدام مینماید. بانکها پس از دریافت شناسه پیگیری، اطلاعات تکمیلی تسهیلات و تعهدات را به همراه شناسه پیگیری دریافتی برای سامانه ارسال مینمایند.
تامینکنندگان اطلاعات سامانه سمات، بانکها و مؤسسات اعتباری هستند
همچنین سامانه سمات به عنوان بانک اطلاعات جامع تسهیلات و تعهدات، اطلاعات مربوطه را جمعآوری و بین شبکه بانکی به اشتراک میگذارد. از این رو بانکها موظفند قبل از ارائه تسهیلات و تعهدات، وضعیت مشتریان را در سامانه سمات استعلام کنند و در صورتی که مشتری براساس مقررات مربوطه بدحساب شناخته شود، مجاز به ارائه تسهیلات و تعهدات به ایشان نیستند.
مدل کلان سامانه متمرکز اطلاعات تسهیلات و تعهدات در شکل زیر قابل رؤیت است که البته تمامی ابعاد این مدل کلان هنوز به مرحله عملیاتی نرسیده است.
سامانه سمات اطلاعات مربوط به تسهیلات و تعهدات شبکه بانکی را جمعآوری و بین آنها به اشتراک میگذارد. تامینکنندگان اطلاعات سامانه سمات، بانکها و مؤسسات اعتباری هستند و بانک مرکزی، شرکتهای اعتبارسنجی و اشخاص حقیقی و حقوقی مجاز، از دادههای سامانه استفاده میکنند. اطلاعات موجود در سامانه سمات را میتوان به سه دسته اطلاعات متقاضی، بانک و تسهیلات تقسیم کرد.
قابل ذکر است سامانه سمات یک سامانه ثبت اطلاعات کنونی است. بنابراین تنها اطلاعات حال حاضر تسهیلات اعطایی بانکها و مؤسسات اعتباری در این سامانه ثبت میشود و بلافاصله پس از اتمام فرآیند بازپرداخت تسهیلات، اطلاعات مربوط به تسهیلات از سامانه حذف و به صورت نسخه پشتیبان نگهداری میشود.
اجرای سامانه سمات دارای مشکلات و نواقصی است که شامل شمول ناقص سامانه (تسهیلاتی كه در سامانه سمات ثبت نمیشود)، عدم وجود برخی از اقلام اطلاعاتی مهم در سامانه، عدم صحتسنجی اطلاعات، عدم ارسال اطلاعات كافی توسط بانکها، عدم یكپارچهسازی اطلاعات تسهیلات و تعهدات میشود.
سامانه سمات به صورت کامل پیادهسازی نشده و در شبکه بانکی کشور استقرار نیافته است
طبق ماده (۱۸) برنامه پنج ساله ششم توسعه، بانک مرکزی مکلف به راهاندازی و پیادهسازی سامانه تا انتهای سال اول برنامه (سال ۱۳۹۶) بوده است. همچنین طبق ماده ( ۳۵) آییننامه پیشگیری از انباشت مطالبات غیرجاری بانکی سامانه متمرکز اطلاعات تسهیلات و تعهدات باید تا انتهای سال ۱۳۹۸ تکمیل شود. این در حالی است که این سامانه به صورت کامل پیادهسازی نشده و در شبکه بانکی کشور استقرار نیافته است.
با وجود تلاشهای صورتگرفته، به تمامی تکالیفی که برای چنین سامانهای در قوانین و مقررات در نظر گرفته شده بود عمل نشده است. اهم تکالیف اجرا نشده به شرح زیر هستند:
- مشروط کردن اعطای شناسه تسهیلات به استعلام ترهین از سامانه ثبت الکترونیک اسناد
- مشروط کردن اعطای شناسه تسهیلات به استعلام از سامانه ثبت معاملات
- اخذ استعلام ترهین اوراق بهادار شبکه بانکی (نظیر گواهی سپرده)
- امکان بارگذاری اطلاعات قرارداد تسهیلات و تعهدات بانکی در سامانه سمات
- ثبت اطلاعات مندرجات سفته و گواهی کسر از حقوق در سامانه
به عبارت دیگر سامانه سمات هنوز قابلیت انجام موارد فوق را فراهم نکرده، اما درخصوص مواردی که قابلیت اجرا فراهم شده است نیز علیرغم اقدامات صورت گرفته وضعیت پیادهسازی سامانه مذکور با وضعیت مطلوب فاصله معناداری دارد که مهمترین نواقص اجرایی آن خود ایده آلی در معامله گری به شرح زیر هستند:
- عدم ثبت برخی از تسهیلات پرداختی (کارتهای اعتباری مرابحه)
- تخلف برخی از بانکها و عدم ثبت تسهیلات در سامانه
- غیرمعتبر بودن دادهها به واسطه عدم صحتسنجی و تقاطعگیری توسط بانک مرکزی
- یکپارچه نبودن سامانههای مربوط به اعتبارات بانکی نظیر سامانه مربوط به ضمانتنامهها و تسهیلات
تکمیل سامانه سمات منجر به مدیریت ریسک اعتباری و بهبود سیاستگذاری اعتباری
بنابراین به دلایل مختلف از جمله ارتقای کیفیت نظارت احتیاطی، مدیریت ریسک اعتباری و همچنین بهبود سیاستگذاری اعتباری، تکمیل سامانه سمات ضرورت دارد و لازم است این موضوع تا حصول نتیجه توسط دستگاههای اجرایی کشور و در رأس آن بانک مرکزی دنبال شود. پیشنهادهاي زیر براي ارتقاي سامانه سمات قابل توصیه است:
اوین؛ زندانی که قرار بود پارک شود/ آرزوی طالقانی در سال 58 و وعده قالیباف در سال 94
در بهمن 1394 رییس کنونی مجلس در مقام شهردار تهران از تبدیل زندان اوین به بوستان و فضای سبز خبر داده و گفته بود با رییس قوه قضاییه هم مذاکراتی داشته و مقرر شده این مجموعه مانند زندان قصر، باغ موزه شود.
عصر ایران؛ مهرداد خدیر- هر چند اتفاقات اخیر در زندان اوین و اخبار ضدونقیض دربارۀ ریشهها و ابعاد آن در صورت فراهم بودن شرایط و تکمیل اطلاعات میتواند موضوع یک یادداشت و تحلیل مستقل باشد اما نام اوین که میآید وعدۀ تبدیل این زندان به بوستان عمومی یا پارک بزرگ هم در اذهان متبادر میشود. وعدهای که البته محقق نشده است.
قریب هفت سال قبل و در بهمن 1394 و هنگامی که محمد باقر قالیباف رییس کنونی مجلس، شهردار تهران بود از تبدیل قسمتی از زندان اوین یا تمام آن به بوستان و فضای سبز (پارک عمومی) خبر داد و گفت: «با ریاست محترم قوه قضاییه مذاکراتی داشتهایم و مقرر شده شهرداری تهران و این قوه برای مجموعه اوین و زندان اوین بوستانی را مهیا کنند تا این مجموعه نیز مانند زندان قصر باغ موزه شود.»
همان موقع نوشتم تبدیل زندان اوین به بوستان عمومی تحقق یک آرزوی ملی است که از فردای پیروزی انقلاب اسلامی و از 23 بهمن 1357 وجود داشته است و نخستین بار آیتالله سید محمود طالقانی بود که خبر از تبدیل زندان اوین به پارک عمومی داد و پیگیر این موضوع از محمد توسلی شهردار وقت تهران (دبیر کل کنونی نهضت آزادی) شد.
طالقانی که خود تنها سه ماه قبل از پیروزی انقلاب همراه آیتالله منتظری و با تأخیر به نسبت زندانیان سیاسی دیگر هشتم آبان 57 (به ظاهر به مناسبت سالروز تولد شاه و به واقع به خاطر فروکش کردن شعلههای انقلاب) از زندان (قصر) آزاد شده بود و مهمترین شخصیت انقلاب در تهران به حساب میآمد با رنج حبس و زندان بیش از هر کس دیگر آشنا بود و تبدیل اوین به پارک را یک مطالبۀ ملی و پاسخ به خواست مردم شهر میدانست.
علت حساسیت بر روی زندان اوین به جای زندان قصر نیز به این خاطر بود که در زندان قصر مجرمان و متهمان غیر سیاسی هم نگهداری میشدند حال آن که اوین به خاطر زندانیان سیاسی آن شهرت داشت؛ خصوصا بعد از اعدام 9 نفر و مشهورتر از همه بیژن جزنی در تپههای اوین و بیرون از زندان با ادعای دروغین مقابله با فرار آنان در 30 فروردین 1354 یادآور تلخیهای بسیار شده بود.
این خاطره هم خالی از لطف نیست که در سال های نخست پس از انقلاب صاحب یک بنگاه معاملات املاک در منطقه سعادتآباد هنگام پیشنهاد یک قطعه زمین و در حالی که اطراف آن همه بیابان بود رو به شمال و با انگشت، زندان اوین را نشان میداد و میگفت به زودی این زندان تبدیل به پارک میشود و این منطقه آباد خواهد شد. منطقه البته بسیار آباد شد و سعادت مادی بسیاری برای پیشبینی کنندگان به همراه آورد چرا که قیمت زمین در آن همواره روند صعودی حیرتانگیزی داشته و شاید اکنون هزار برابر آن روز شده باشد اما به دلایلی خصوصا با حوادث سال 60 اوین همچنان به صورت زندان باقی ماند و به پارک تبدیل نشد.
آن ایده به فراموشی سپرده شده بود و با تبدیل زندان قصر به باغ موزه دوباره مطرح شد و در استقبال از سخنان آقای قالیباف دو دلیل برای خرسندی ذکر شد: نخست این که در تمام سالهای پس از انقلاب همواره این انتظار وجود داشته که زندان اوین به بوستان تبدیل شود خاصه این که همچنان این تصور در مردم وجود دارد که شمار سیاسیها و عقیدتیها در آن بیشترند تا دیگران و بیشتر هم نباشند افکار عمومی زندان را جایی برای نگاه داری مجرمان خطرناک میداند که بیرون از زندان امنیت مردم را به مخاطره میاندازند نه کسانی که نقد و عقیده ای را مطرح کردهاند.
وجه دوم این است که سرانه فضای سبز در شهری چون تهران همچنان کمتر ازاستانداردهای روز دنیاست و شهرداری به همین بهانه گاه املاکی را قابل تبدیل به فضای سبز اعلام می کند هر چند در مواردی خود با نهاد دیگری به توافق می رسد و به برج تبدیل می شود نه پارک!
آن موقع نوشتم شهرداری در کنار ساخت بزرگراه و تونل و پل برای خودروها باید به خود شهروندان و حظ بصری و اوقات فراغت آنان نیز طبعا باید توجه کند و هر نهالی که کاشته شود یک کار مثبت است چه رسد به این که محوطهای وسیع و مشهور را به پارک تبدیل کنند هر چند که معلوم نیست چقدر از مساحت اوین که از 43 تا 57 هکتار روایت شده در فاز اول تحت پوشش قرار میگیرد و اکنون و پس از هفت سال میتوان گفت: "معلوم شد: دریغ از یک متر!"
در آن یادداشت البته تصریح شده بود نکتهای که میتواند پاشنه آشیل یا وجه نگرانکننده این طرح باشد این است که هر چند با تبدیل تمام یا بخشی از زندان اوین به فضای سبز اسباب رضایت مردم مناطق اوین و سعادتآباد و دیگر شهروندان استفاده کننده فراهم میآید اما این نگرانی هم وجود دارد که با انتقال زندانیان به خارج از تهران رنج مضاعفی به خودشان و خانوادهشان تحمیل شود.
برای شناخت بیشتر این یادآوری مناسبت دارد که در سال 1389 رییس وقت سازمان زندانها در نامهای به رییس شورای شهر تهران از او درخواست کمک کرده ونوشته بود: زندانیان تهرانی نیز به عنوان «شهروند» محاسبه شوند و از سرانههای شهری مانند سایرین سهمی داشته باشند. در آن نامه همچنین آمده بود:
« زندانها به منزله شهرکهایی هستند که درون آن دهها هزار نفر ساکناند و محل مراجعه دهها هزار نفر دیگر از شهروندان، شمرده میشوند و باید اراضی و مکان های بیشتری در تهران به منظور ایجاد بازداشتگاههای جدید اختصاص یابد.»
مشخصا درباره زندان اوین هم آمده بود:
«زندانیان جدیدالورود به مدت چند روز در قرنطینه زندان نگهداری و پس از انجام معاینات پزشکی و بیماریابی بر حسب نوع جرم، سن، جنس، محکوم یا متهم طبقهبندی میشوند. بیماریابی بدو ورود، درمان سوءمصرف مواد با متادون و سایر روشها، مبارزه با بیماری سل، شناسایی و در صورت لزوم درمان بیماران مبتلا به اچآیوی از طریق کلینیکهای مثلثی موجود در زندان انجام میگیرد» .
شمار زندانیان یا ساکنان این "شهرک" هم 6 هزار نفر قید شده بود که طبعا به اقتضای زمان نگارش نامه بوده باشد. در آن همچنین تصریح شده بود: «24 هزار زندانی دیگر به جای تحمل حبس در محدوده شهر تهران عموماً در زندانهای کرج نگهداری میشوند که علاوه بر نارضایتی و مخالفتهای مردم کرج، موضوع اعزام و بدرقه آنان بین زندان و مراجع قضایی و ایاب و ذهاب خانوادهها برای ملاقات از مشکلات خاص این افراد است».
در پایان نوشتۀ ما و نه آن نامه آمده بود: هنگامی میتوان در پارک اوین با آسودگی قدم زد که خاطر شهروندان دیگر هم آسوده باشد که احداث این بوستان به بهای انتقال زندانیان به نقطهای دورتر نبوده و اگر هم اتفاق افتاده همین استانداردها در جای دیگر هم رعایت شود و با این امید که محکومان سیاسی و امنیتی در بین آنها نباشد و این مشکل کاملا حل شده باشد. (حوادث دی 96 و آبان 98 و حالا شهریور و مهر 1401 البته هنوز رخ نداده بود).
جدای اینها نام اوین اما اگر نه بیش که پیش از آن که با سیاست و انقلاب و طالقانی گره خورده باشد یادآور سید ضیاء الدین طباطبایی (عامل سیاسی کودتای سوم اسفند 1299) است چرا که مِلک او بوده و در دهه 40 با 43 هکتار مساحت به زندان تبدیل شد. مساحت کنونی البته تا 57 هکتار هم گفته شده است. (مصاحبه خواندنی زندهیاد دکتر صدرالدین الهی با سید ضیا که در قالب کتابی به نام "سید ضیا" عرضه شده در همین مِلک انجام پذیرفته است).
* تصویر نمایه صفحه نخست: مرحوم طالقانی در زندان اوین پیش از انقلاب و نمایه بالا بعد از پیروزی انقلاب 57
دیدگاه شما