سرمایه گذاری درآمد ثابت با نرخ پایین
شاید اولین سوال سرمایه گذارانی که به دنبال درآمد ثابت هستند، این باشد که امن ترین و بهترین سرمایه گذاری با درآمد ثابت کدام است؟ بنابراین سرمایه گذاری درآمد ثابت با نرخ پایین امروزه دغدغه بسیاری از سرمایه گذاران شده است.
درآمد ثابت به طور کلی به آن دسته از اوراق بهادار سرمایه گذاری اطلاق می شود که تا تاریخ سررسید آن به سرمایه گذاران سود ثابت یا سود سهام پرداخت می کند. اوراق قرضه دولتی و شرکتی رایج ترین و محبوب ترین نوع سرمایه گذاری مطمئن با درآمد ثابت هستند. این سرمایه گذاری ها گزینه مناسبی برای سرمایه گذاری درآمد ثابت با نرخ پایین نیز به شمار می روند می کنند. برخلاف سهامی که ممکن است هیچ جریان نقدی به سرمایه گذاران پرداخت نکند، یا اوراق بهادار با درآمد متغیر، که در آن پرداخت ها ممکن است بر اساس برخی معیارهای اساسی مانند نرخ بهره کوتاه مدت تغییر کند، پرداخت های یک اوراق بهادار با درآمد ثابت از قبل مشخص است.
وقتی نرخ بهره پایین است کجا سرمایه گذاری کنم؟
نقطه شروع برای سرمایه گذاری درآمد ثابت با نرخ پایین، تعیین انتظارات درست است. با بازدهی 30 ساله خزانه داری کمتر از 1.5 درصد و بازدهی کوتاه مدت بسیار کمتر از 1 درصد، انتظار 5 درصد از سرمایه گذاری کم ریسک غیر واقعی است. گاهی سرمایه گذاری درآمد ثابت با نرخ پایین، بازدهی بالاتری دارد اما سرمایه گذاری کم ریسک چگونه است؟ با ریسک بیشتری نیز همراه است. ریسک بیشتر ممکن است در برخی موارد مناسب باشد. با این حال، درک و مدیریت ریسک و اینکه چگونه ممکن است بر اهداف سرمایه گذاری و پرتفوی کلی شما تاثیر بگذارد، مهم است. برای سرمایه گذاران با درآمد ثابت، این ممکن است شامل پذیرش ریسک های اعتباری کمی بالاتر باشد. با توجه به اینکه فدرال رزرو آشکارا به دنبال قیمت های بالاتر است، خطرات تورم ممکن است در میان مدت افزایش یابد.
اکنون که انتظارات خود را تعدیل کردهایم، بیایید شش مورد از بهترین گزینههای سرمایه گذاری درآمد ثابت با نرخ پایین را برای کسانی که به دنبال افزایش بازدهی خود هستند، در نظر بگیریم :
1 – حساب های پس انداز آنلاین :
اولین گزینه سرمایه درآمد ثابت با نرخ پایین، حساب های پس انداز آنلاین است. بازده فعلی یک اسناد خزانه 1 ماهه کمتر از 0.10٪ است. این تقریباً میانگینی است که بانک های سنتی APY برای حساب های پس انداز ارائه می دهند. با این حال، بانک های آنلاین همچنان نرخ های بسیار بالاتری را ارائه می دهند. در حالی که APY برای حساب های پسانداز آنلاین بر اساس استانداردهای تاریخی پایین باقی میماند، این حسابهای بیمه شده توسط FDIC راهی مطمئن برای کسب بازدهی کمی بیشتر در حساب سپرده تقاضا ارائه میدهند.
2 – گواهی سپرده :
گواهی سپرده نیز گزینه ای برای بهترین سرمایه گذاری با درآمد ثابت است که ممکن است نرخ های کمی بالاتر از حساب های پس انداز ارائه دهند. آنها همچنین به شما این امکان را می دهند که نرخ را برای مدت سی دی قفل کنید. اگر نرخها دوباره شروع به افزایش کنند، این میتواند منفی باشد، اما نرخها به احتمال زیاد در سال جاری کاهش خواهند یافت، و این یک حرکت هوشمندانه برای قفل کردن نرخها در حداقل بخشی از پرتفوی با درآمد ثابت است.
3 – اوراق قرضه شرکتی :
اگر به دنبال خرید اوراق قرضه ای هستید که بازدهی بالاتری ارائه می دهند، یکی از گزینه ها بدهی شرکتی با درجه سرمایه گذاری است که یک گزینه مناسب سرمایه گذاری درآمد ثابت با نرخ پایین می باشد این اوراق توسط شرکت هایی با ترازنامه و جریان نقدی جامد منتشر می شود. در حالی که ریسک نکول نسبت به اوراق خزانه داری بیشتر است، اوراق قرضه با درجه سرمایه گذاری هنوز به طور معقولی از نکول در امان هستند. مانند اوراق قرضه خزانه داری، اوراق قرضه شرکتی نیز پتانسیل مشابهی برای از دست دادن پول با افزایش نرخ بهره دارند. برای حفظ متوسط سررسید یک صندوق در طول زمان، مدیران صندوق به طور مستمر اوراق قرضه را خریداری و می فروشند.
4 – اوراق قرضه شهرداری :
قرضه شهرداری می تواند بازده و مزایای مالیاتی بالاتری را به سرمایه گذاران ارائه دهد و برای سرمایه گذاری درآمد ثابت با نرخ پایین مناسب باشد. درآمد حاصل از munis عموماً در سطح فدرال معاف از مالیات است و همچنین ممکن است در سطح ایالتی معاف از مالیات باشد. در نتیجه، نرخ های مونیس عموماً کمتر از سایر اوراق قرضه قابل مقایسه است.
بهترین مکان برای سرمایه گذاری امروز کجاست؟
فارغ از نرخ بهره پایین، بهترین سرمایه گذاری آن است که در شرایط مختلف وضعیت سوددهی ابتدایی خود را قطع نکند. برای مثال سرمایه گذاری درآمد ثابت با نرخ پایین به منظور کسب درآمد از محیطی با نرخ بهره پایین انجام می شود و این هدف نباید با مانعی روبرو شود. بیشتر سرمایهگذاران میخواهند به گونهای سرمایهگذاری کنند که در سریعترین زمان ممکن، بدون خطر از دست دادن پول اصلی، بازدهی بسیار بالایی داشته باشند. به همین دلیل است که بسیاری همیشه به دنبال برنامه های سرمایه گذاری برتر هستند که در آن می توانند پول خود را در چند ماه یا چند سال با ریسک کم یا بدون ریسک دو برابر کنند. با این حال، ترکیبی با بازده بالا و کم خطر در یک محصول سرمایه گذاری، متاسفانه، وجود ندارد. در واقع، ریسک و بازده مستقیماً مرتبط هستند، آنها دست به دست هم می دهند، یعنی هر چه بازده بیشتر باشد، ریسک بالاتر است و بالعکس.
یک سپرده ثابت بانکی برای سرمایه گذاری انتخاب نسبتاً ایمن تر (نسبت به سهام یا صندوق های سرمایه گذاری مشترک) برای سرمایه گذاری امن است. بر اساس قوانین شرکت بیمه سپرده و تضمین اعتبار (DICGC) هندوستان، هر سپرده گذار در یک بانک حداکثر تا سقف 5 میلیون روپیه از تاریخ 4 فوریه 2020 برای مبلغ اصل و بهره بیمه می شود.
سرمایه گذاری در املاک و مستغلات نیز جدا از بحث سرمایه گذاری درآمد ثابت با نرخ پایین، امروزه گزینه مناسبی برای سرمایه گذاری به شمار می رود و طرفداران زیادی دارد. این سرمایه گذاری از دو طریق به سرمایه گذاران سود می رساند، یکی افزایش سرمایه و دیگری اجاره. با این حال، بر خلاف سایر طبقات دارایی، املاک و مستغلات بسیار نقدشونده هستند.
طلا نیز گزینه پیشنهادی دیگری برای سرمایه گذاری است. داشتن طلا در قالب جواهرات دغدغه های خاص خود را از جمله ایمنی و هزینه بالا دارد. سپس «هزینههای ایجاد» وجود دارد که معمولاً بین 6 تا 14 درصد هزینه طلا متغیر است (و در صورت طرحهای خاص ممکن است تا 25 درصد افزایش یابد). اما هنوز گزینه دیگری برای افرادی که مایل به خرید سکه طلا هستند وجود دارد. بسیاری از بانک ها امروزه سکه های طلا را می فروشند. یک راه جایگزین برای داشتن طلا از طریق طلای کاغذی است. سرمایه گذاری در طلای کاغذی مقرون به صرفه تر است و می تواند از طریق ETF طلا انجام شود. چنین سرمایه گذاری (خرید و فروش) در بورس اوراق بهادار (NSE یا BSE) با طلا به عنوان دارایی پایه اتفاق می افتد. سرمایه گذاری در اوراق قرضه طلای مستقل گزینه دیگری برای داشتن طلای کاغذی است. البته این مسئله که آیا طلا برای سرمایه گذاری درآمد ثابت با نرخ پایین گزینه مناسب و قابل اعتمادی است یا خیر، بحث مفصلی دارد.
کدام سرمایه گذاری برای درآمد ماهانه بهتر است؟
اگر مقدار سرمایه قابل توجهی در دست دارید، سرمایهگذاری آن در طرح هایی که درآمد ماهانه منظمی را ارائه میدهند ایده خوبی است. اوراق قرضه دولتی یک گزینه عالی سرمایه گذاری کم ریسک برای سرمایه گذاران ریسک گریز است که به دنبال درآمد ماهانه هستند. همچنین گزینه مناسبی برای سرمایه گذاری درآمد ثابت با نرخ پایین محسوب می شود. مدت زمان این اوراق از 5 سال تا 40 سال متغیر است. اوراق قرضه دولتی با سررسید از پیش تعیین شده عرضه می شوند. هدف اصلی از انتشار اوراق قرضه دولتی، افزایش سرمایه برای مخارج دولت است.
بسیاری از شرکت های مالی غیر بانکی (NBFC) و شرکت های تامین مالی مسکن (HFC) سپرده های شرکتی را ارائه می دهند که برای سرمایه گذاری با درآمد ماهانه مناسب است. اینها مشابه سپرده های بانکی هستند، اما تنها تفاوت این است که شما در یک نهاد شرکتی سرمایه گذاری می کنید که به اندازه سپرده بانکی امن نیست.
آیا زمانی که نرخ بهره پایین است، سرمایه گذاری در اوراق قرضه خوب است؟
اوراق قرضه شرکتی و شهرداری، ETF های اوراق قرضه با سررسید تعریف شده و ETF اوراق قرضه با بازده بالا همگی برای سرمایه گذاری درآمد ثابت با نرخ پایین مناسب هستند. صندوق قابل معامله در بورس اوراق قرضه با سررسید معین (ETF) به سادگی صندوق های اوراق قرضه را با کنترل اوراق قرضه فردی ترکیب می کند. مانند یک صندوق اوراق قرضه، این ETF ها در هزاران اوراق قرضه در یک صندوق سرمایه گذاری می کنند. ETF های اوراق قرضه با سررسید معین، سررسید مشخصی را ارائه می دهند که در آن زمان صندوق بسته می شود و خالص دارایی ها به سهامداران بازگردانده می شود. شاید محبوب ترین ETF اوراق قرضه با سررسید تعریف شده، BulletShares باشد که توسط Invesco ارائه می شود. ETF های BulletShares به سرمایه گذاران فرصتی برای سرمایه گذاری در اوراق قرضه شرکتی، شرکتی با بازده بالا، بازارهای نوظهور و اوراق قرضه شهرداری می دهد. در این نوع اوراق، سررسید از یک تا ده سال متغیر است. در یک نتیجه گیری کلی متوجه می شوید که اوراق قرضه برای سرمایه گذاری درآمد ثابت با نرخ پایین مناسب است.
سخن پایانی
سرمایه گذاری درآمد ثابت با نرخ پایین، تدبیری است که از سوی سرمایه گذاران در شرایط محیطی نرخ بهره پایین اتخاذ می شود. همانطور که استراتژی سرمایه گذاری با درآمد ثابت خود را دوباره بررسی می کنید، مهم است که به خاطر داشته باشید که چرا اوراق قرضه را به پرتفوی خود اضافه می کنید. در حالی که ایجاد یک جریان ثابت درآمد مطمئنا یکی از دلایل است، تنوع نیز همین گونه است.
اوراق قرضه اغلب بخشی از یک استراتژی سرمایه گذاری برای به حداقل رساندن نوسانات یک پرتفوی است و گزینه اصلی سرمایه گذاری درآمد ثابت با نرخ پایین به شمار می رود. به همین دلیل، بسیاری از سرمایه گذاران تمایل دارند روی اوراق قرضه شرکتی با درجه سرمایه گذاری و خزانه داری تمرکز کنند. اگر با انتخاب بدهیهای با بازده بالا یا بازارهای نوظهور به بازدهی دست مییابید، بدانید که نوسانات میتواند افزایش یابد و تخصیص بیش از حد پرتفوی با درآمد ثابت شما به این ابزارهای نوظهورتر میتواند مزیتی را که در وهله اول به سرمایه گذاری کم ریسک چگونه است؟ دنبال آن بودید، کاهش دهد.
خواهشمندیم نظرات، تخصص و تجربیات خود را در زمینه سرمایه گذاری درآمد ثابت با نرخ پایین، با ما و سایر سرمایه گذاران به اشتراک بگذارید. علاوه بر این شما می توانید برای رفع ابهامات خود و سوالات مطرح شده، به مشاورین نیکس مراجعه نمایید.
صندوق سرمایه گذاری چیست؟ معرفی انواع صندوق های سرمایه گذاری
همانطور که میدانید سرمایه گذاری یکی از روش های ایدهال به منظور کسب سود از سرمایه و رسیدن به رفاه مالی محسوب میشود. در همین راستا با توجه به پتانسیل های موجود در هر کشور، افراد قادر هستند که سرمایه خود را در بازارهای متفاوت سرمایه گذاری کنند. در ایران بازارهای مختلفی به منظور تزریق سرمایه و فرآیند سرمایه گذاری وجود دارد که میتوان به بازار مسکن، خودرو، طلا و ارز و … اشاره کرد.
یکی از بازارهای مهم در هر کشور به منظور سرمایه گذاری، بازار بورس است که هر فرد با شناخت اولیه و دقیق میتواند یک سرمایه گذاری موفق را در این بازار تجربه کند و به کسب سود ایدهال برسد. همانطور که میدانید هر کدام از این بازارها به نوعی دارای ریسک هستند و شما نمیتوانید بدون دانش مربوطه وارد امر سرمایه گذاری شوید. به همین منظور یکی از بهترین موقعیتهای سرمایه گذاری در بازار سرمایه استفاده از صندوق های سرمایه گذاری است.
صندوق سرمایه گذاری بورس چیست؟
در بازار سرمایه هر شخص از دو روش میتواند فرآیند سرمایه گذاری را در بورس شروع کند؛ که به روش سرمایه گذاری مستقیم و غیرمستقیم تقسیم میشود. منظور از سرمایه گذاری مستقیم همان روش شخصی محسوب میشود که شما با مراجعه به کارگزاری های بورس میتوانید برای دریافت کد بورسی اقدام کنید و بعد از پشتسر گذاشتن مراحل آن، به سامانههای معاملاتی کارگزاری مدنظر دسترسی داشته باشید و فرآیند خرید و فروش سهام را با تکیه بر دانش خود شروع کنید. همانطور که میدانید این روش دارای ریسک بیشتری خواهد بود و در صورت نداشتن هیچگونه دانش نسبت به این روش، ممکن است قسمت زیادی از سرمایه شما دچار زیان شده و تجربه تلخی از سرمایه گذاری خود در بورس داشته باشید.
روش دوم فعالیت در بازار بورس روش غیرمستقیم نام دارد که شما در این مرحله با استفاده از صندوق های سرمایه گذاری میتوانید سرمایه خود را در بورس تزریق کرده و با ریسک کمتری نسبت به روش مستقیم همراه با بازار و نوسانات حاکم بر آن پیش بروید. صندوق های سرمایه گذاری به زبان ساده از روی هم گذاشتن سرمایه افراد مختلف از جای جای کشور در بازار بورس تشکیل میشود که این فرآیند دارای قوانین خاص و شفافیت اطلاعات زیاد است. در نظر داشته باشید که صندوق های سرمایه گذاری متفاوتی وجود دارد که شما بنا به نیاز یا شناخت خود از بازار میتوانید در آن سرمایه گذاری نمایید. این صندوق ها شامل: صندوق های سرمایه گذاری در سهام، صندوق های با درآمد ثابت و مختلط و صندوق های سرمایه گذاری قابل معامله هستند.
اکثر صندوق های سرمایه گذاری توسط کارگزاران بورس تأسیس میشوند و تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار هستند که سرمایه گذران میتوانند در آنها سرمایه گذاری کنند. این مدل از سرمایه گذاری در بازار بورس طبیعتاً دارای ریسک کمتری است و سرمایه گذاران با خیال راحت تر میتوانند سرمایه خود را در بورس تزریق نمایند و خطر کمتری پول شما را تهدید میکند.
انواع صندوق های سرمایه گذاری در بورس
برای سرمایه گذاری در بورس بیشتر سرمایه گذاری در صندوق ها پیشنهاد میشود که از طریق این فرآیند سود خوبی را میتوانید کسب کنید. صندوق های سرمایه گذاری از انواع مختلفی تشکیل میشوند که در ادامه به آنها اشاره میکنیم.
1/ صندوق های سرمایه گذاری با درآمد ثابت:
معمولاً 70 الی 90 درصد دارایی صندوقهای با درآمد ثابت را اوراق مشارکت، گواهی سپرده بانکی، سپرده بانکی و سایر اوراق بهادار با درآمد ثابت تشکیل میدهند. باقیمانده دارایی این صندوقها معمولاً با اختیار مدیر صندوق تا سقف 10 درصد در بورس سرمایهگذاری میشود. از آنجایی که بازار بورس تا حد زیادی دارای هیجان بوده، صندوق سرمایه گذاری ثابت مناسب افرادی است که از هیجان زیاد دوری میکنند. معمولاً صندوقهای با درآمد ثابت در دورههای از پیش تعیینشده به سرمایهگذاران خود سود واریز میکند. از مزیتهای این صندوق میتوان به قابلیت نقد شوندگی بسیار بالای آن اشاره کرد این به این معنی است که در هر زمانی شما به پول خود احتیاج پیدا کردید قادر هستید که واحدهای صندوق خود را در کوتاهترین زمان ممکن نقد کنید. صندوقهای با درآمد ثابت همیشه یک ضامن نقد شوندگی دارند که معمولاً از نهاد مالی معتبر تشکیل میشود. وجود همین ضامن از نظر روانی برای سرمایه گذران بسیار تأثیرگذار است و آسودگی خاطر زیادی را به همراه دارد. در حال حاضر و در سالهای اخیر بازدهی صندوقهای با درآمد ثابت بیشتر از بانکها بوده و از همین جهت مورد توجه بسیاری از سرمایهگذاران در این حوزه قرارگرفته است.
2/ صندوق های سرمایه گذاری در سهام:
همانطور که از اسم این صندوق پیداست، صندوق های سرمایه گذاری در سهام به این معنی است که بخش زیادی از داراییهای آن (حداقل 70 درصد) از سهمهای بورسی تشکیل شده است. مابقی دارایی صندوق های سرمایه گذاری در سهام از موارد دیگر نظیر اوراق مشارکت، اوراق بهادار، سپرده های بانکی و … تشکیل میشود. در این روش برعکس حالت قبلی سرمایه شما شامل سود تضمین شده نیست و اگر بیشتر تمایل دارید که در صندوق های کم ریسک سرمایه گذاری کنید بهتر است از صندوق های با درآمد ثابت استفاده نمایید. صندوق های سرمایه گذاری در سهام بیشتر مناسب افرادی است که قابلیت پذیرش ریسک در بازار بورس را دارند و این نوع از سرمایه گذاری را در گذشته تجربه کردهاند. در این روش افراد به نوعی مانند روش اول سرمایه گذاری در بورس فعالیت میکنند با این تفاوت که در این بین واسطه های ماهر و آشنا به بازار بورس نسبت به نوسانات و افت قیمت ها در امور صندوق بهترین تصمیم ها را میگیرند که سرمایه دچار زیان بد نشود.
3/ صندوق های سرمایه گذاری مختلط:
در این نوع صندوق، 40 درصد دارایی آن از سهام و 40 درصد از دارایی از اوراق با درآمد ثابت و 20 درصد بقیه از سهام و اوراق سرمایه گذاری تشکیل میشود. این صندوق همانطور که شما متوجه شدید حالتی مابین صندوق های با درآمد ثابت و در سهام هستند که طبیعتاً ریسک سرمایه گذاری در صندوق های مختلط از صندوق های در سهام کمتر بوده و اکثر افراد از آن بیشتر استقبال میکنند. علاوه بر صندوق های ذکر شده صندوق های دیگری وجود دارند: • صندوق سرمایه گذاری بازار خارجی • صندوق سرمایه گذاری کالا • صندوق سرمایه گذاری ارزی از آنجایی که این نوع از صندوق ها در ایران مرسوم نیستند، در این مقاله به آنها نمیپردازیم. حال که تا این بخش با انواع صندوق های سرمایه گذاری در بورس آشنا شدید، به نظر شما بهترین نوع صندوق به منظور تزریق سرمایه و کسب سود کدام است؟
نحوه تشخیص بهترین صندوق سرمایه گذاری چیست؟
عوامل مختلفی به منظور انتخاب صندوق سرمایه گذاری مناسب در بورس دخیل هستند. در گام اول مهم است که بدانید با توجه به علایق و شناخت شما از بازار و نوع ریسک پذیریتان به چه نوع سرمایه گذاری علاقهمند هستید. به منظور آشنایی با عوامل مختلف برای انتخاب بهترین صندوق سرمایه گذاری به موارد زیر دقت نمایید: اعتبار و شهرت صندوق سرمایه گذاری: عمده تصمیمات مهم در صندوق های سرمایه گذاری بر دوش مدیر صندوق است و وی نقش پر رنگی در نحوه عملکرد صندوق در بازار دارد. یک مدیر خوب معمولاً داراییهای صندوق را به شکلی مناسب در سبد سرمایه گذاری به سرمایه گذاری کم ریسک چگونه است؟ کار میگیرد به نوعی که تنوع و ترکیب داراییهای آن درنتیجه با بازدهی خوب و حداقل ریسک را همراه داشته باشد. مجموع این عملکردها و کسب کارنامه درخشان از صندوق مدنظر، باعث شهرت و اعتبار بیشتر آن میان سرمایه گذاران در بازار بورس میشود. ارزیابی سوابق صندوق سرمایه گذاری: یکی از مهمترین کارها به منظور ورود به صندوق ها سرمایه گذاری، بررسی و ارزیابی سوابق صندوق مدنظر هست که در این مرحله شما با استفاده از اطلاعات منتشر شده و نمودارهای گذشته صندوق میتوانید ارزیابی یا تحلیل خود را انجام دهید. توجه داشته باشید که اگر صندوق با شیب متعادل و نوسانات کنترل شده همراه باشد انتخاب آن به منظور سرمایه گذاری و تزریق پول، منطقی و مناسب است. همینطور اگر قصد شما در فرآیند سرمایه گذاری در صندوق ها میان مدت یا بلند مدت است، بهتر است سراغ صندوق هایی بروید که حدود 4 الی 5 سال از فعالیت آنها گذشته باشد که در این فرآیند بررسی روند کاری آن برای شما شفاف و قابل بررسی خواهد بود.
مقایسه صندوق های سرمایه گذاری
بعد از اینکه مراحل قبل را پیگیری کردید و تا حدودی به نتیجه دلخواه نزدیک تر شدید، بهتر است که برای کسب اطمینان بیشتر از صحت انتخاب خود از وبسایت صندوق های مدنظرتان بازدید کنید و تمامی اطلاعات منتشر شده را مطالعه و بررسی نمایید. در وبسایت هر صندوق سرمایه گذاری در بازار سرمایه اطلاعات مهمی نظیر قیمت صدور یا مبلغ لازم برای خریدن یک واحد سرمایه گذاری، قیمت ابطال یعنی قیمت فروش واحد خود، مدیران صندوق و… وجود دارد. همینطور شما با استفاده از سایت شرکت فناوری بورس تهران و سایت فیپیران میتوانید به اطلاعات مهمی راجع به صندوق ها دسترسی داشته باشید.
سخن آخر
طبق مطالبی که تا این بخش در این مقاله ارائه شد، متوجه شدیم که صندوق های سرمایه گذاری یکی از بهترین روش ها برای سرمایه گذاری در بورس است. این روش از سرمایه گذاری دارای مزایای متعددی است که یکی از آنها قانونی بودن فرآیند سرمایه گذاری و وجود ناظر رسمی و دولتی روی عملکرد صندوق ها هست. از مزایای دیگر صندوق های سرمایه گذاری وجود افراد با تخصص در زمینه معاملات و سبدگردانی است که همین امر تا حد زیادی موجب آرامش خاطر سرمایه گذاران در رابطه با کم ریسک بودن آن میشود. با توجه به اینکه هر فرد با توجه به علایق و اندازه سرمایه خود و میزان ریسک پذیری دارای دیدگاه های متفاوت است، نمیتوان به طور قطع بهترین صندوق سرمایه گذاری را در بازار بورس نام برد اما باید در نظر داشته باشید که اگر دانش شما از بازار سرمایه اندک است و به هر حال تمایل دارید در این بازار سرمایه گذاری کنید، صندوق های سرمایه گذاری بهترین گزینه پیش روی شماست.
ریسک چیست و چطور محاسبه میشود؟
ریسک چیست؟ و چه تعریف از آن در ذهن دارید؟ تفسیر ریسک به چه معناست؟ اگر در مرحله آموزش بورس هستید بهتر است این مقاله را مطالعه کنید. بسیاری از مردم درک درستی از این کمله در بازار سرمایه، بازارهای مالی و بطور کل در زندگی ندارند. این حرف را با اطمینان میگویم. منظورم چیست!
اگر به شما بگویم دمای هوای امروز 62 درجه فارنهایت است، چه حسی پیدا میکنید؟ آیا روز گرمی است؟ آیا روز سردی است؟
آیا هوای 17 درجه سانتیگراد، درک خوبی از شرایط آب و هوا به در شما نمی دهد؟
ما سانتیگراد را بهتر میفهمیم تا فارنهایت را. به همین ترتیب مردم بازدهی را بهتر میفهمند تا ریسک را. چرا؟ الان میگویم.
ریسک چیست؟
بسیاری از مردم ریسک را معادل واژه خطر میگیرند. اما این دو واژه با هم تفاوتی بنیادین دارند. برای همین فعالان بازار، Risk را ترجمه نمیکنند و همین کلمه را عینا به زبان فارسی وارد کردهاند.
خطر چیست؟ خطر احتمال رخداد پدیدهای است که یک سوی آن خسران است و سوی دیگرش سلامت. مثلا شیر خطرناک است. یا شما را میخورد یا نه.
اما این کلمه از یک وجه زیان و یک وجه سود تشکیل میشود. سرمایهگذاری ریسک دارد. یا ضرر میکنید یا به سود خوبی میرسید.
این که وارد قفس شیر بشوید، ریسکپذیری نیست. خطرپذیری است. اما اگر شیر در قفس خوابیده و یک تکه الماس کنار دستش افتاده است، این که برای برداشتن الماس وارد قفس شیر بشوید، Risk است.
بازی با دم شیر، یا به مرگ منتهی میشود یا به هیچ. اما برداشتن الماس از کنار دست شیر یا به مرگ منتهی میشود یا به ثروت.
خطر غیرعقلانی است، ریسک مدیریتشده کاملا منطقی و عقلانی.
تعریف رسمی ریسک
تعریف رسمی ریسک (Risk) سرمایهگذاری را اینطور ارائه میدهیم: «احتمال اختلاف بازدهی واقعی یک سرمایهگذاری نسبت به بازدهی مورد انتظار سرمایهگذار.»
این حرف یعنی چی؟ یعنی اگر با انتظار سود 20 درصد وارد یک بازار شوید، اما سود 18 یا 22 درصد بگیرید، به اندازه همین دامنه نوسان، ریسک کردهاید.
مثلا فرض کنید سرمایهگذاری مورد نظر شما در سه سال متوالی بازدهیهای 18، 20 و 22 درصد داشته است. برای محاسبه بازدهی میانگین، کافی است اعداد 0.18، 0.2 و 0.22 را با هم جمع و بر سه تقسیم کنیم تا بازدهی میانگین بهدست بیاید. جواب این محاسبات برابر است با سود 20 درصد.
بده بستان ریسک و ریوارد
فرض کنید 100 میلیون تومان پول اضافه دارید. چند گزینه سرمایهگذاری به شما پیشنهاد میشود:
- بانک با سود 18 درصد. با سود 20 درصد.
- صندوق سهامی با سود انتظاری 40 درصد.
- سود ربوی 50 درصد.
چیزی که در اینجا دیده نمیشود، ریسک است. بیشتر مردم با دیدن این اعداد میگویند که چرا باید پولم را در بورس بگذارم، وقتی میتوانم آن را بدم به یک کاسب و از او ماهانه 3.4 درصد سود بیزحمت بگیرم. (توجه کنید که 1.034 به توان 12، برابر میشود با 1.5، یعنی ماهانه 3.4 درصد سود معادل است با سود 50 درصد سالانه.)
اگر فکر میکنید این بازدهی بدون نوسان بسیار جذاب است، احتمالا باید بار دیگر در مورد Risk فکر کنید.
5 مرحله در محاسبه ریسک
محاسبه ریسک کمی دشوار است. اما اگر دقت کنید، مرحله به مرحله به شما میگویم که باید چهکار کنید.
- قدم اول: بازدهی هر سال را از بازدهی میانگین کم کنید.
برای مثال ما، به اعداد 0.02-، 0 و 0.02+ میرسیم.
- قدم دوم: حاصل مرحله قبلی را به توان 2 برسانید. (توان دوم یک عدد منفی، عددی است مثبت.)
حاصل برای مثال برابر است با 0.0004، 0 و 0.0004.
- قدم سوم: اعداد مرحله قبل را با هم جمع کنید.
جواب مساوی میشود با 0.0008.
- قدم چهارم: جواب مرحله سوم را بر «تعداد سالها منهای یک» تقسیم کنید.
0.0008 تقسیم بر 2 میشود 0.0004.
- قدم پنجم: از جواب مرحله قبل، جزر بگیرید.
جزر مرحله قبل مساوی میشود با 0.02 یا 2 درصد.
تفسیر ریسک
در اینجا تفسیر ریسک بسیار ساده است. داریم میگوییم سرمایهگذاری مورد نظر شما 20 درصد سود احتمالی دارد، اما ممکن است 2 درصد بیشتر یا کمتر بگیرید. این همان صورت مسئله است. یک سال سود 18 و سال دیگر سود 22 درصد محقق شده است.
اما همیشه کار به همین سادگی نیست.
(توجه کنید برای محاسبه بازدهی و Risk به دادههای بیشتری نیاز داریم. مثلا خوب است که در یک مثال واقعی بازدهی ماهانه سرمایهگذاری به مدت ده سال محاسبه شود. ما برای سادگی با 3 عدد کار میکنیم. اما میدانیم که کار ما از نظر آماری نادرست است و صرفا جنبه آموزشی دارد.)
بار دیگر، تفسیر ریسک
سه دارایی را تصور کنید که چنین بازدهیهایی را محقق کردهاند.
صندوق اول: 18، 20 و 22 درصد. (درآمد ثابت با میانگین بازدهی 20 درصد)
صندوق دوم: 40، 10- و 50 درصد. (در سهام با بازدهی میانگین 26 درصد)
صندوق سوم 90-، 2 و 1000 درصد. (جسورانه با میانگین بازدهی 304 درصد)
مراحلی که گفتیم را طی میکنیم تا به درصد ریسک برای هر سه صندوق برسیم:
این اعداد را با بازدهی داراییها مقایسه کنید.
در صندوق اول شما به امید بازدهی 20 درصد به میدان میآیید و با سودی بین 18 تا 22 درصد بار خود را میبندید. این تغییر کوچک در بازدهی نه شما را بهشدت ناراحت میکند و نه عمیقا خوشحال. این یعنی عدد 0.02 برای ریسک.
در صندوق دوم، به دنبال بازدهی 26 درصد هستید، یعنی اگر سود 26% بگیرید، نه چندان خوشحال میشوید و نه اندوهگین. اما به احتمال زیاد بازدهی شما چیزی بین 58 درصد سود و 6 درصد ضرر خواهد بود. ریسک 32درصد چنین حسی دارد.
اما برای صندوق سوم، با 100 میلیون تومان به این صندوق وارد شدهاید. یکباره 90 درصد از دارایی خود را از دست دادهاید. از این بدتر نمیشود. یا شاید با 100 میلیون آمدهاید و حالا به یک میلیارد تومان رسیدهاید. باورکردنی نیست! فکر میکنید این صندوق سال دیگر چقدر سود بدهد؟ هیچکس نمیداند. شاید پولتان تقریبا از بین برود، شاید با پول پراید بتوانید تویوتا بخرید!
و باز هم تعبیر ریسک
یکبار دیگر به داستان ابتدای این مقاله باز گردیم. 4 انتخاب در مقابل ما قرار دارد.
- بانک با سود 18 درصد.
- صندوق درآمد ثابت با سود 20 درصد.
- صندوق سهامی با سود انتظاری 40 درصد.
- سود ربوی 50 درصد.
وقتی به امید سود 18 درصد پول خود را در بانک میگذارید، قطعا به این سود میرسید. (به شرط آن که پول خود را در بانک امنی گذاشته باشید.) توقع ندارید سر سال 16 یا 20 درصد سود بگیرید.
صندوق درآمد ثابت به شما اندکی سود بیشتر میدهد. به همین میزان ریسکهای بیشتری نیز متوجه شما است. هرچند هنوز ریسک این سرمایه گذاری پایین است.
توقع خود از سود را دو برابر میکنید و به بورس میآیید. حالا دارید Risk میپذیرید. شاید هم ضرر کنید.
پول خود را به یک نفر اجاره میدهید. ریسک این کار از همه داراییهای دیگر بیشتر است. شاید او پول شما رو بخورد، شاید فوت کند و نتوانید به سادگی اصل پول خود را زنده کنید. شاید.
سهمی زیانده که امسال سود شناسایی میکند، میتواند بازدهی بالایی داشته باشد. اما ریسکش هم بیشتر است. شاید شما یکی از ده نماد پرتفوی خود را به این سهم اختصاص بدهید. بازدهی انتظاری شما کم میشود، اما ریسک سرمایهگذاری نیز پایین میآید.
فکر میکنم حالا متوجه شدهاید که ریسک و بازده، دو کفه از یک ترازو هستند. اگر بازدهی بیشتر میخواهید، باید Risk بیشتری را بپذیرید.
توازن ریسک و بازده
اگر بخواهید بازدهی پرتفوی خود را بالا ببرید، الزاما ریسک خود را هم بالا میبرید. اما اینطور نیست که همیشه ریسک بالا، به سود بالا منجر شود. داراییهای پررسیک با بازدهی کم بهسادگی قابل تصور هستند.
از طرف دیگر با کاهش بازدهی میتوانید ریسک را کم کنید، اما اینطور نیست که هر اقدامی برای کاهش آن، به کاهش بازدهی منجر شود. برای مثال با اوراق اختیار فروش میتوانید Risk را کاهش دهید، اما در بازدهی انتظاری خود تعدیلی نداشته باشید.
صندوق سرمایه گذاری چیست؟ معرفی انواع صندوق های سرمایه گذاری
همانطور که میدانید سرمایه گذاری یکی از روش های ایدهال به منظور کسب سود از سرمایه و رسیدن به رفاه مالی محسوب میشود. در همین راستا با توجه به پتانسیل های موجود در هر کشور، افراد قادر هستند که سرمایه خود را در بازارهای متفاوت سرمایه گذاری کنند. در ایران بازارهای مختلفی به منظور تزریق سرمایه و فرآیند سرمایه گذاری وجود دارد که میتوان به بازار مسکن، خودرو، طلا و ارز و … اشاره کرد.
یکی از بازارهای مهم در هر کشور به منظور سرمایه گذاری، بازار بورس است که هر فرد با شناخت اولیه و دقیق میتواند یک سرمایه گذاری موفق را در این بازار تجربه کند و به کسب سود ایدهال برسد. همانطور که میدانید هر کدام از این بازارها به نوعی دارای ریسک هستند و شما نمیتوانید بدون دانش مربوطه وارد امر سرمایه گذاری شوید. به همین منظور یکی از بهترین موقعیتهای سرمایه گذاری در بازار سرمایه استفاده از صندوق های سرمایه گذاری است.
صندوق سرمایه گذاری بورس چیست؟
در بازار سرمایه هر شخص از دو روش میتواند فرآیند سرمایه گذاری را در بورس شروع کند؛ که به روش سرمایه گذاری مستقیم و غیرمستقیم تقسیم میشود. منظور از سرمایه گذاری مستقیم همان روش شخصی محسوب میشود که شما با مراجعه به کارگزاری های بورس میتوانید برای دریافت کد بورسی اقدام کنید و بعد از پشتسر گذاشتن مراحل آن، به سامانههای معاملاتی کارگزاری مدنظر دسترسی داشته باشید و فرآیند خرید و فروش سهام را با تکیه بر دانش خود شروع کنید. همانطور که میدانید این روش دارای ریسک بیشتری خواهد بود و در صورت نداشتن هیچگونه دانش نسبت به این روش، ممکن است قسمت زیادی از سرمایه شما دچار زیان شده و تجربه تلخی از سرمایه گذاری خود در بورس داشته باشید.
روش دوم فعالیت در بازار بورس روش غیرمستقیم نام دارد که شما در این مرحله با استفاده از صندوق های سرمایه گذاری میتوانید سرمایه خود را در بورس تزریق کرده و با ریسک کمتری نسبت به روش مستقیم همراه با بازار و نوسانات حاکم بر آن پیش بروید. صندوق های سرمایه گذاری به زبان ساده از روی هم گذاشتن سرمایه افراد مختلف از جای جای کشور در بازار بورس تشکیل میشود که این فرآیند دارای قوانین خاص و شفافیت اطلاعات زیاد است. در نظر داشته باشید که صندوق های سرمایه گذاری متفاوتی وجود دارد که شما بنا به نیاز یا شناخت خود از بازار میتوانید در آن سرمایه گذاری نمایید. این صندوق ها شامل: صندوق های سرمایه گذاری در سهام، صندوق های با درآمد ثابت و مختلط و صندوق های سرمایه گذاری قابل معامله هستند.
اکثر صندوق های سرمایه گذاری توسط کارگزاران بورس تأسیس میشوند و تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار هستند که سرمایه گذران میتوانند در آنها سرمایه گذاری کنند. این مدل از سرمایه گذاری در بازار بورس طبیعتاً دارای ریسک کمتری است و سرمایه گذاران با خیال راحت تر میتوانند سرمایه خود را در بورس تزریق نمایند و خطر کمتری پول شما را تهدید میکند.
انواع صندوق های سرمایه گذاری در بورس
برای سرمایه گذاری در بورس بیشتر سرمایه گذاری در صندوق ها پیشنهاد میشود که از طریق این فرآیند سود خوبی را میتوانید کسب کنید. صندوق های سرمایه گذاری از انواع مختلفی تشکیل میشوند که در ادامه به آنها اشاره میکنیم.
1/ صندوق های سرمایه گذاری با درآمد ثابت:
معمولاً 70 الی 90 درصد دارایی صندوقهای با درآمد ثابت را اوراق مشارکت، گواهی سپرده بانکی، سپرده بانکی و سایر اوراق بهادار با درآمد ثابت تشکیل میدهند. باقیمانده دارایی این صندوقها معمولاً با اختیار مدیر صندوق تا سقف 10 درصد در بورس سرمایهگذاری میشود. از آنجایی که بازار بورس تا حد زیادی دارای هیجان بوده، صندوق سرمایه گذاری ثابت مناسب افرادی است که از هیجان زیاد دوری میکنند. معمولاً صندوقهای با درآمد ثابت در دورههای از پیش تعیینشده به سرمایهگذاران خود سود واریز میکند. از مزیتهای این صندوق میتوان به قابلیت نقد شوندگی بسیار بالای آن اشاره کرد این به این معنی است که در هر زمانی شما به پول خود احتیاج پیدا کردید قادر هستید که واحدهای صندوق خود را در کوتاهترین زمان ممکن نقد کنید. صندوقهای با درآمد ثابت همیشه یک ضامن نقد شوندگی دارند که معمولاً از نهاد مالی معتبر تشکیل میشود. وجود همین ضامن از نظر روانی برای سرمایه گذران بسیار تأثیرگذار است و آسودگی خاطر زیادی را به همراه دارد. در حال حاضر و در سالهای اخیر بازدهی صندوقهای با درآمد ثابت بیشتر از بانکها بوده و از همین جهت مورد توجه بسیاری از سرمایهگذاران در این حوزه قرارگرفته است.
2/ صندوق های سرمایه گذاری در سهام:
همانطور که از اسم این صندوق پیداست، صندوق های سرمایه گذاری در سهام به این معنی است که بخش زیادی از داراییهای آن (حداقل 70 درصد) از سهمهای بورسی تشکیل شده است. مابقی دارایی صندوق های سرمایه گذاری در سهام از موارد دیگر نظیر اوراق مشارکت، اوراق بهادار، سپرده های بانکی و … تشکیل میشود. در این روش برعکس حالت قبلی سرمایه شما شامل سود تضمین شده نیست و اگر بیشتر تمایل دارید که در صندوق های کم ریسک سرمایه گذاری کنید بهتر است از صندوق های با درآمد ثابت استفاده نمایید. صندوق های سرمایه گذاری در سهام بیشتر مناسب افرادی است که قابلیت پذیرش ریسک در بازار بورس را دارند و این نوع از سرمایه گذاری را در گذشته تجربه کردهاند. در این روش افراد به نوعی مانند روش اول سرمایه گذاری در بورس فعالیت میکنند با این تفاوت که در این بین واسطه های ماهر و آشنا به بازار بورس نسبت به نوسانات و افت قیمت ها در امور صندوق بهترین تصمیم ها را میگیرند که سرمایه دچار زیان بد نشود.
3/ صندوق های سرمایه گذاری مختلط:
در این نوع صندوق، 40 درصد دارایی آن از سهام و 40 درصد از دارایی از اوراق با درآمد ثابت و 20 درصد بقیه از سهام و اوراق سرمایه گذاری تشکیل میشود. این صندوق همانطور که شما متوجه شدید حالتی مابین صندوق های با درآمد ثابت و در سهام هستند که طبیعتاً ریسک سرمایه گذاری در صندوق های مختلط از صندوق های در سهام کمتر بوده و اکثر افراد از آن بیشتر استقبال میکنند. علاوه بر صندوق های ذکر شده صندوق های دیگری وجود دارند: • صندوق سرمایه گذاری بازار خارجی • صندوق سرمایه گذاری کالا • صندوق سرمایه گذاری ارزی از آنجایی که این نوع از صندوق ها در ایران مرسوم نیستند، در این مقاله به آنها نمیپردازیم. حال که تا این بخش با انواع صندوق های سرمایه گذاری در بورس آشنا شدید، به نظر شما بهترین نوع صندوق به منظور تزریق سرمایه و کسب سود کدام است؟
نحوه تشخیص بهترین صندوق سرمایه گذاری چیست؟
عوامل مختلفی به منظور انتخاب صندوق سرمایه گذاری مناسب در بورس دخیل هستند. در گام اول مهم است که بدانید با توجه به علایق و شناخت شما از بازار و نوع ریسک پذیریتان به چه نوع سرمایه گذاری علاقهمند هستید. به منظور آشنایی با عوامل مختلف برای انتخاب بهترین صندوق سرمایه گذاری به موارد زیر دقت نمایید: اعتبار و شهرت صندوق سرمایه گذاری: عمده تصمیمات مهم در صندوق های سرمایه گذاری بر دوش مدیر صندوق است و وی نقش پر رنگی در نحوه عملکرد صندوق در بازار دارد. یک مدیر خوب معمولاً داراییهای صندوق را به شکلی مناسب در سبد سرمایه گذاری به کار میگیرد به نوعی که تنوع و ترکیب داراییهای آن درنتیجه با بازدهی خوب و حداقل ریسک را همراه داشته باشد. مجموع این عملکردها و کسب کارنامه درخشان از صندوق مدنظر، باعث شهرت و اعتبار بیشتر آن میان سرمایه گذاران در بازار بورس میشود. ارزیابی سوابق صندوق سرمایه گذاری: یکی از مهمترین کارها به منظور ورود به صندوق ها سرمایه گذاری، بررسی و ارزیابی سوابق صندوق مدنظر هست که در این مرحله شما با استفاده از اطلاعات منتشر شده و نمودارهای گذشته صندوق میتوانید ارزیابی یا تحلیل خود را انجام دهید. توجه داشته باشید که اگر صندوق با شیب متعادل و نوسانات کنترل شده همراه باشد انتخاب آن به منظور سرمایه گذاری و تزریق پول، منطقی و مناسب است. همینطور اگر قصد شما در فرآیند سرمایه گذاری در صندوق ها میان مدت یا بلند مدت است، بهتر است سراغ صندوق هایی بروید که حدود 4 الی 5 سال از فعالیت آنها گذشته باشد که در این فرآیند بررسی روند کاری آن برای شما شفاف و قابل بررسی خواهد بود.
مقایسه صندوق های سرمایه گذاری
بعد از اینکه مراحل قبل را پیگیری کردید و تا سرمایه گذاری کم ریسک چگونه است؟ حدودی به نتیجه دلخواه نزدیک تر شدید، بهتر است که برای کسب اطمینان بیشتر از صحت انتخاب خود از وبسایت صندوق های مدنظرتان بازدید کنید و تمامی اطلاعات منتشر شده را مطالعه و بررسی نمایید. در وبسایت هر صندوق سرمایه گذاری در بازار سرمایه اطلاعات مهمی نظیر قیمت صدور یا مبلغ لازم برای خریدن یک واحد سرمایه گذاری، قیمت ابطال یعنی قیمت فروش واحد خود، مدیران صندوق و… وجود دارد. همینطور شما با استفاده از سایت شرکت فناوری بورس تهران و سایت فیپیران میتوانید به اطلاعات مهمی راجع به صندوق ها دسترسی داشته باشید.
سخن آخر
طبق مطالبی که تا این بخش در این مقاله ارائه شد، متوجه شدیم که صندوق های سرمایه گذاری یکی از بهترین روش ها برای سرمایه گذاری در بورس است. این روش از سرمایه گذاری دارای مزایای متعددی است که یکی از آنها قانونی بودن فرآیند سرمایه گذاری و وجود ناظر رسمی و دولتی روی عملکرد صندوق ها هست. از مزایای دیگر صندوق های سرمایه گذاری وجود افراد با تخصص در زمینه معاملات و سبدگردانی است که همین امر تا حد زیادی موجب آرامش خاطر سرمایه گذاران در رابطه با کم ریسک بودن آن میشود. با توجه به اینکه هر فرد با توجه به علایق و اندازه سرمایه خود و میزان ریسک پذیری دارای دیدگاه های متفاوت است، نمیتوان به طور قطع بهترین صندوق سرمایه گذاری را در بازار بورس نام برد اما باید در نظر داشته باشید که اگر دانش شما از بازار سرمایه اندک است و به هر حال تمایل دارید در این بازار سرمایه گذاری کنید، صندوق های سرمایه گذاری بهترین گزینه پیش روی شماست.
ریسک سرمایه گذاری مجدد (Reinvestment Risk) چیست و چگونه آن را مدیریت کنیم؟
هنگام سرمایه گذاری در بازارهای سرمایه، مفهوم ریسک به احتمال از بین رفتن ارزش یک دارایی اشاره دارد، بدین معنی که دارایی فرد سرمایه گذار، ارزش خود را از دست بدهد. انواع مختلفی از ریسک ها وجود دارد که سرمایه گذاران در معرض آن ها قرار دارند اما راه های زیادی همچون متنوع سازی دارایی نیز برای مدیریت این ریسک های سرمایه گذاری وجود دارد. در این مقاله ما به یکی از ریسک های رایج در بازار سرمایه تحت عنوان ریسک سرمایه گذاری مجدد می پردازیم و عوامل ایجاد کننده ی آن و نحوه ی محاسبه و مدیریت آن را شرح می دهیم.
ریسک سرمایه گذاری مجدد (Reinvestment Risk) چیست و چگونه آن را مدیریت کنیم؟
ریسک سرمایه گذاری مجدد
هنگام سرمایه گذاری در بازارهای سرمایه، مفهوم ریسک به احتمال از بین رفتن ارزش یک دارایی اشاره دارد، بدین معنی که دارایی فرد سرمایه گذار، ارزش خود را از دست بدهد. انواع مختلفی از ریسک ها وجود دارد که سرمایه گذاران در معرض آن ها قرار دارند اما راه های زیادی همچون متنوع سازی دارایی نیز برای مدیریت این ریسک های سرمایه گذاری وجود دارد، ولی برای از بین بردن کامل این ریسک ها راهی قطعی وجود ندارد.
با این حال اطلاع از منابع مختلف ریسک به سرمایه گذاران کمک می کند تا بهتر بتوانند سرمایه ی خود را هنگام ایجاد سبدی از دارایی های مختلف به طور دقیق ارزیابی نمایند و آن را به نحوی بهینه افزایش دهند. در این مقاله ما به یکی از ریسک های رایج در بازار سرمایه تحت عنوان ریسک سرمایه گذاری مجدد می پردازیم و عوامل ایجاد کننده ی آن و نحوه ی محاسبه و مدیریت آن را شرح می دهیم.
ریسک سرمایه گذاری مجدد چیست و چه زمانی ظاهر می شود؟
برای تعریف ریسک سرمایه گذاری مجدد ابتدا باید مفهوم خود سرمایه گذاری مجدد را درک کنیم. سرمایه گذاری مجدد یا Reinvestment به این معنی است که به جای آنکه معادل نقدی سود حاصل از سرمایه گذاری روی سهام یا صندوق های سرمایه گذاری مستقیماً دریافت گردد، از آن برای خرید سهم یا واحدهای اضافی استفاده شود. این کار به معنی سرمایه گذاری مجدد سود سهام برای خرید سهام اضافی است که راهی مناسب برای افزایش ارزش یک سهام یا صندوق سرمایه گذاری است. (1)
اما ریسک سرمایه گذاری مجدد چیست؟ ریسک سرمایه گذاری مجدد بیشتر در مورد اوراق بهادار با درآمد ثابت مصداق دارد زیرا اگر نرخ سود سهام یا یک صندوق سرمایه گذاری به مرور زمان کاهش پیدا کند، سرمایه گذار دیگر نخواهد توانست سودهای دریافتی اش را مجدداً با همان نرخ اولیه سرمایه گذاری نماید و باید به نرخ های سود جدید که کمتر از نرخ سود اولیه هستند راضی شود. (2)
برای درک بهتر از یک مثال فرضی استفاده می کنیم. فرض کنید یک فرد سرمایه گذار سهام یک صندوق سرمایه گذاری مشترک را خریداری می کند که حدود ۵ درصد سود دارد. این سرمایه گذار ۱۰۰هزار دلار را با هدف ۵ ساله با پیش بینی دریافت ۵ هزار دلار سود سالانه خریداری می نماید. اما در این دوره ی ۵ ساله نرخ سود سالانه ی سهام مورد نظر به ۲ درصد کاهش می یابد. اگر طبق توافق نامه ی اولیه، سرمایه گذار اصل پول خود و حتی ۵ درصد سود سالیانه را نیز دریافت کند و با سود دریافتی اش سهام جدیدی از آن صندوق سرمایه گذاری را بخرد مشکل اینجاست که سهام خریداری شده ی جدید دیگر مشمول ۵ درصد سود سالیانه نیست و تنها ۲ درصد سود به آن تعلق می گیرد.
اگر مجدداً نیز اتفاقی بیفتد که نرخ بهره بالا برود، ارزش اصل سرمایه اش کاهش می یابد. اگر سرمایه گذار پیش از موعد به سرمایه اش احتیاج پیدا کند و بخواهد آن را پیش از موعد نقد کند و قبل از سر رسید، اوراق قرضه ی خود را بفروشد، آن گاه بخشی از اصل سرمایه ی خود را نیز از دست می دهد. زیرا طبق فرمولی شناخته شده، با افزایش نرخ بهره، ارزش اوراق قرضه سقوط می کند تا بازده فعلی آن برابر با بازده اوراق جدید باشد که سود بیشتری دارد.
ریسک سرمایه گذاری مجدد با اوراق قابل تماس نیز رخ می دهد. «قابل تماس» به این معنی است که صادرکننده می تواند اوراق را قبل از سررسید پرداخت کند.
یکی از دلایل اصلی نام گذاری اوراق قرضه به این نام این است که از زمان انتشار اوراق قرضه نرخ بهره کاهش می یابد و شرکت یا دولت هم سپس می توانند اوراق جدیدی را با نرخ های پایین تر صادر کنند و در نتیجه تفاوت بین نرخ بالاتر و نرخ پایین تر جدید را پس انداز می کنند.
صادرکننده این را می داند و این بخشی از قرارداد است که سرمایه گذار هنگام خرید اوراق مشارکت با آن موافقت می کند، اما متأسفانه این بدان معنی است که یک بار دیگر، سرمایه گذار مجبور است پول نقد خود را دوباره با نرخ غالب پایین تر به کار اندازد. (2)
عوامل مؤثر بر ریسک سرمایه گذاری مجدد
سر رسید اوراق قرضه
نرخ کوپن اوراق قرضه
اوراق قرضه ای با کوپن صفر در واقع هیچ ریسک سرمایه گذاری مجددی ندارد زیرا هیچ گونه کوپن موقت پرداخت نمی شود و تمام پول به گونه ای است که در خود اوراق قرضه سرمایه گذاری می شود و مبلغ در پایان پرداخت می گردد. به خصوص اگر اوراق قرضه تا زمان سر رسید نگه داشته شود این موضوع صادق است. (4)
نحوه ی محاسبه ریسک سرمایه گذاری مجدد
بیایید فرض کنیم که یک سرمایه گذار یک کوپن ۱۵ ساله با ۸ درصد سود سالانه را به صورت مشترک خریداری کرده است. اگر نرخ سود تا سر رسید ثابت بماند، از آنجا که هیچ سود یا ضرر سرمایه ای وجود ندارد، نرخ سود اوراق بهادار نیز ۸ درصد خواهد بود. ما می توانیم کل ارزش آینده ی کلیه ی جریان های نقدی حاصل از این اوراق را به شرح زیر محاسبه کنیم:
ارزش آینده ی آن به دلار برابر است با ۱۰۰ دلار ضرب در ۳۰ (۱.۰۴) که برابر است با ۳۲۴.۳۴ دلار.
این ارزش از ۱۰۰ دلار اصل پول و ۲۲۴.۳۴ دلار کل درآمد کوپن و سرمایه گذاری مجدد است. در واقع اگر درآمد حاصل از سرمایه گذاری مجدد وجود نداشته باشد، درآمد کوپن فقط ۱۲۰ دلار خواهد بود. به یاد داشته باشید که هیچ سود سرمایه ای وجود ندارد، بنابراین تساوی زیر از درآمد سرمایه گذاری مجدد بدست می آید.
۲۲۴.۳۴ - ۱۲۰ = ۱۰۴.۳۴ دلار
این پولی است که با سرمایه گذاری پرداخت های دوره ای کوپن در ۸ درصد سود ثابت به دست می آید. اگر کوپن ها با ۸ درصد سود سرمایه گذاری نشوند، سرمایه گذار قادر به تحقق سود ۸ درصدی نخواهد بود. (5)
تاثیر ریسک سرمایه گذاری مجدد بر بازار سهام
ریسک یک اصل دائمی در بازار سرمایه است، زیرا بخشی جدایی ناپذیر از بازار سهام است. ریسک های موجود مختلف از جمله ریسک سرمایه گذاری مجدد در بازار سرمایه بر رفتار معامله گران در بورس تاثیر می گذارد. سرمایه گذاران برای ارزیابی خطر کاهش درآمد حاصل از دارایی خود با مشکل روبرو هستند. درآمد، به طور کلی باید بهینه باشد و کسانی که نسبتاً ریسک های اقتصادی از جمله ریسک سرمایه گذاری مجدد را در نظر گرفته و آن را مدیریت می نمایند، به بهترین نحو در کسب درآمد از بازار سهام اولویت می یایند.
گاهی اوقات افراد تنها به دلیل پیشنهاد آشنایان اقدام به سرمایه گذاری در صندوق اوراق قرضه ای می نماید که ممکن است با ریسک سرمایه گذاری مجدد بالایی همراه باشد و سرمایه گذار با زیان رو به رو گردد. در نتیجه ی این اتفاق اعتماد سرمایه گذاران بر بازار سهام و صندوق های سرمایه گذاری مشترک کاهش می یاید و با خروج سرمایه گذار نقدینگی این بازارها کاهش می یاید. (6)
چگونه می توان ریسک سرمایه گذاری مجدد را مدیریت کرد؟
سرمایه گذاران می توانند با سرمایه گذاری در اوراق بهادار بلند مدت، ریسک سرمایه گذاری مجدد را حذف کنند. اما متأسفانه، با این کار نیز پرتفوی را در معرض ریسک حتی بیشتری در رابطه با نرخ بهره قرار می دهند. یکی دیگر از کارهایی که سرمایه گذاران ممکن است گاهی انجام دهند این است که سعی کنند با سرمایه گذاری در اوراقی با بازده بالا، درآمد سود از دست رفته را تأمین نمایند. این یک استراتژی قابل درک، اما شبهه آور است، زیرا همه به خوبی می دانند که وقتی اقتصاد به خوبی پیش نرود، اوراق قرضه با نرخ های بالا ناخواسته شکست می خورند که به طور کلی با یک محیط کم بهره هم تراز می شود.
یک راه بهتر برای کاهش حداقل بخشی از خطر سرمایه گذاری مجدد، ایجاد «نردبان اوراق قرضه» است که پرتفویی با دارایی های اوراق بهادار با تاریخ های سررسید متفاوت است. از آنجا که بازار اساساً یک چرخه است، نرخ بهره بالا خیلی پایین می رود و دوباره افزایش می یابد. پس این شانس وجود دارد که فقط برخی از اوراق قرضه ی سرمایه گذار در یک محیط کم بهره با کاهش نرخ بهره مواجه شوند و این معمولاً می تواند با اوراق قرضه ی دیگری که نرخ بهره ی آن ها بالا می رود، جبران شود.
سرمایه گذاری در صندوق های اوراق بهادار که به طور فعال اداره می شوند، ممکن است تأثیر ریسک سرمایه گذاری مجدد را کاهش دهد، زیرا مدیر صندوق می تواند اقدامات مشابهی را برای کاهش ریسک انجام دهد. با این حال، با گذشت زمان، بازده صندوق های اوراق بهادار با افزایش و کاهش در بازار روبرو می شوند، بنابراین صندوق های اوراق بهادار اداره شده ی فعال فقط محافظت محدودی در برابر ریسک سرمایه گذاری دارند.
یکی دیگر از استراتژی های ممکن سرمایه گذاری مجدد در سرمایه گذاری هایی است که به طور مستقیم از افت نرخ بهره، تحت تأثیر قرار نمی گیرند. به طور کلی یک هدف از سرمایه گذاری ها این است که آن ها را تا حد ممکن به هم ربط ندهند. اگر این استراتژی با موفقیت اجرا شود، به این هدف دست می یابد. اما این مستلزم درجه ای از پیشرفت و تجربه در سرمایه گذاری است که بسیاری از سرمایه گذاران مبتدی از آن برخوردار نیستند. (3)
نتیجه گیری و جمع بندی
محاسبه ی قیمت اوراق بهادار به عنوان ارزش فعلی همه ی جریان های نقدی آینده، بر اساس این فرض است که تمام جریان های نقدی آینده با نرخ سود سالیانه ی ثابت یا نرخ بازده مورد انتظار، سرمایه گذاری می شوند. حتی سرمایه گذاری کم ریسک چگونه است؟ کوچکترین تغییر نرخ بازار بر این محاسبه تأثیر می گذارد و سرانجام این تأثیر بر دارایی مالی سرمایه گذار نمایان خواهد شد. سرمایه گذاری بر روی یک اوراق بهادار خوب که از پیش در مورد آن تحقیق شده باشد در کاهش ریسک سرمایه گذاری از جمله ریسک سرمایه گذاری مجدد تا حدود زیادی کمک کننده است اما حذف کامل این ریسک هیچ گاه امکان پذیر نیست.
در این مقاله ما به بررسی کامل ریسک سرمایه گذاری مجدد و عوامل تاثیر گذار بر آن پرداختیم و همچنین نحوه ی محاسبه ی آن و روش هایی برای مدیریت این ریسک را نیز ارائه نمودیم.
امید است که با شناخت ریسک های این چنینی و داشتن علم و اطلاع کامل از نحوه ی تاثیرات این ریسک ها بر دارایی مالی شما سرمایه گذاران محترم، بتوان از گرفتار آمدن در دام این خطرها اجتناب نمود و با یک سرمایه گذاری با دیدی باز، شما نیز بتوانید به سودهای قابل توجه از طریق سرمایه گذاری در بازار سهام برسید.
دیدگاه شما