جذابیت طلا در بازار جهانی ریزش کرد
به گزارش جهان اقتصاد به نقل از ایسنا، قیمت طلا امروز پنج‌شنبه کاهش یافت زیرا ارزش دلار قوی‌تر و انتظارات فدرال رزرو آمریکا برای افزایش نرخ بهره، جذابیت این فلز را کاهش داده است.
بهای هر اونس طلا تا ساعت ۷ و ۲۵ دقیقه صبح به وقت شرقی با ۳.۱ درصد کاهش به ۱۶۹۳ دلار و ۹۰ سنت رسید و قیمت طلا در بازار معاملات آمریکا نیز با ۰.۱۸ درصد کاهش به ۱۶۹۴ دلار و ۹۰ سنت رسید.
شاخص دلار ۰.۱ درصد به سمت اوج‌های اخیر افزایش یافت و طلا را برای خریدارانی که سایر ارزها دارند گران شد. انتظارات فدرال‌رزروی جنگ‌طلب‌تر، برخی سرمایه‌گذاران را وادار می‌کند تا میزان افزایش بیشتر بازده اوراق قرضه را بررسی کنند.
طلا نسبت به افزایش نرخ بهره آمریکا و بازدهی بالاتر بسیار حساس است و در عین افزایش ارزش دلار، هزینه فرصت نگهداری شمش‌های غیر بازده را افزایش می‌دهد.
قیمت‌های تولیدکننده ایالات‌متحده در ماه اگوست برای دومین ماه متوالی کاهش یافت زیرا قیمت بنزین بیشتر کاهش یافت و منجر به کوچک‌ترین افزایش سالانه در یک سال شد که می‌تواند ترس از ریشه‌دار شدن تورم را برطرف کند.
کریستالینا جورجیوا، رئیس صندوق بین‌المللی پول روز چهارشنبه گفت که بانکهای مرکزی باید در مبارزه با تورم گسترده تلاش کنند.
بر اساس گزارش رویترز، دارایی‌های اس‌پی‌دی آر گلد تراست، بزرگ‌ترین صندوق سرمایه گذاری تحت پشتوانه طلا در جهان، با ۰.۲۴ درصد کاهش از ۹۶۲.۸۸ تن در روز سه شنبه به ۹۶۰.۵۶ تن در روز چهارشنبه رسید.
در بازار سایر فلزات ارزشمند، بهای هر اونس نقره با ۰.۶ درصد کاهش به ۱۹.۵۷ دلار رسید. پلاتین با ۰.۴ درصد کاهش به ۹۰۲.۵۰ دلار رسید و پالادیوم در ۲۱۶۳ دلار و ۴۳ سنت ثابت ماند.
کتاب «Ethical Banking in Islamic Approach» منتشر شد
این کتاب می‌تواند اطلاعات جامعی را درخصوص بانکداری اخلاقی با رویکرد اسلامی به مخاطبین انگلیسی‌زبان ارائه نماید.
نقدی بر نفی اقتصاد اسلامی
به تعبیر دکتر یسری اقتصاد اسلامی علم جدیدی است اگرچه مبانی ارزشی آن قدیمی است.
تحلیل فقهی-اقتصادی استخراج ارزهای مجازی در نظام اقتصادی اسلام؛ (مطالعه موردی بیت کوین)
با توجه به گسترش مصادیق مختلف ارزهای مجازی، باید حکم استخراج هر ارز مجازی را به صورت مجزا، با اصول و قواعد اسلامی تطبیق داد.
تحلیل فقهی- حقوقی مبادله ارزهای قابل استخراج در اقتصاد اسلامی
ارزش ارز مجازی قابل استخراج خلق شده (مانند بیت‌کوین)، بر فرض وجود مالیت عرفی، از حیث عقلایی و شرعی قابل تعیین نیست و با گذشت زمان، تمرکز در استخراج و در نتیجه تمرکز ثروت در این مکانیزم خواهد شد که مخالف عدالت توزیعی ثروت خواهد بود.
اولویت «فقه جزءنگر» بر «فقه نظام» در طرح بانکداری
فقط اینکه بگوئیم بانک‌ها عقود را درست اجرا کنند برای اداره صحیح بانکداری کفایت نمیکند.
حذف ربا، بانکداری اقتصاد لیبرال را اسلامی نمیکند
برای حذف ربا از بانکداری صرف نگاه فقهی مسئله را حل نمیکند و باید علاوه بر آن نگاه حقوقی، بانکداری و اقتصادی نیز وجود داشته باشد.
فروش کتاب‌های بانکداری اسلامی
بانک اسلامی یا بانک بدون ربا؟
اصولا بانک در نظام لیبرالیستی و سرمایه داری منشاء نابرابری است لذا در نظام اسلامی قابل بکارگیری نیست جز به عنوان بانکداری دولتی.
گزارش نشست «بررسی امکان خلق پول توسط نظام بانکی در نظام مالی اسلامی»
یکی از مسائل بسیار مهم و اساسی در حوزه پولی و خصوصاً نظام بانکی بحث خلق پول است. در حال حاضر سیستم بانکی یکی از عوامل اصلی خلق پول می‌باشد و بخش قابل توجهی از حجم نقدینگی توسط سیستم بانکی و با بهره‌گیری از مکانیزیم خلق پول ایجاد میشود.
تفاوت بانکداری اسلامی و بانکداری بدون ربا
اکثر عقود در کشور ما از ماهیت اصلی خود خارج شده‌اند و تنها کاری که مسئولان انجام داده‌اند، این است که تعداد عقود را بیشتر کرده‌اند تا مردم مرتکب ربای آشکار نشوند اما گرفتار بانکداری «حیل ربا» شده‌ایم.
نگاه فقهی به خودی خود برای حذف ربا از بانکداری کافی نیست
اکنون در نظام بانکداری نوین جهانی نرخ‌ها بر اساس بخش واقعی اقتصاد تعیین میشود و بین بخش واقعی اقتصاد و بخش اسمی اقتصاد رابطه تنگاتنگ وجود دارد.
علل اخلاقی وقوع بحران مالی ۲۰۰۸ و نقش بازدارنده بانکداری اخلاقی در پیشامد بحرانهای مشابه
فقدان برنامه‌ریزی، نظارت و ارزیابی لازم در اجرای اصول اخلاقی، نتیجه‌ای جز بحران ۲۰۰۸ نداشته است.
شناسایی و اندازه‌گیری شاخص عدالت و کارایی در نظام بانکی
بخش صنعت و معدن، شیمیایی و پتروشیمی، خدمات و سپس کشاورزی شایسته توجه در تسهیلات‌دهی می‌باشند.
علت‌العلل مشکلات تحقق بانکداری اسلامی چیست؟
مطالبه‌ای برای تحقق بانکداری اسلامی در جامعه و کارگزاران وجود ندارد.
بانکداری اخلاقی؛ درس‌هایی برای نظام بانکی ایران
جای خالی نظام مدون و ساختاریافته بانکداری اخلاقی در کلیت نظام بانکی کشور اعم از قوانین و سازوکارهای اجرایی به شدت احساس میشود.
«بانکداری اخلاقی با رویکرد اسلامی» به چاپ دوم رسید
این کتاب تلاش داشته تا با استفاده از «آموزه‌های اسلامی»، «قوانین و اسناد بالادستی کشور» و «تجارب سایر کشورهای جهان»، ضوابط اخلاقی نظام بانکی را تدوین نماید.
نشست تخصصی «مدینه عادله: مقدمه‌ای بر نظریه‌های عدالت اقتصادی»
این نشست با حضور دکتر خاندوزی، دکتر ندری و دکتر عیوضلو برگزار می شود.
بانکداری اخلاقی با رویکرد اسلامی
حسین عیوضلو و وهاب قلیچ
نشست علمی پیرامون کتاب «بانکداری اسلامی»
کتاب بانکداری اسلامی (1) مباحث دوره کارشناسی، کتاب بانکداری اسلامی (2) مباحث دوره کارشناسی ارشد و کتاب بانکداری اسلامی (3) مباحث دوره دکترا را پوشش می دهد.
بررسی یک بحث انحرافی در بانکداری نظام سرمایه‌داری به سمت ارزهای بدون ربا!
بانکداری بدون ربا اقدامی خوب برای سال 62 بود؛ ولی تبلیغ آن در برهه‌ی فعلی می‌تواند موضوعی انحرافی باشد برای انحراف افکار عمومی از «بانکداری اسلامی».
چالش‌های عقود مشارکتی در نظام بانکداری ایران
این جلسه با حضور جناب آقایان دکتر محمد طالبی، حجت‌الاسلام دکتر محمدنقی نظرپور، دكتر حسین عیوضلو، محمدرضا حاجیان و تنی چند از کارشناسان امور بانکی برگزار میشود.
رابطه عدالت و بانکداری اسلامی
عدالت یکی از ارکان مهم بانکداری اسلامی است که متاسفانه کمتر در بانکداری بدون ربای ما به آن توجه مفهومی و کاربردی میشود.
دست‌های نامرئی نمی‌تواند اقتصاد مقاومتی را محقق کند
نسخه بانکداری بدون ربا توسط شهید صدر در زندان برای کویت ویژه یک نظام طاغوتی و غیراسلامی طراحی نظام سرمایه‌داری به سمت ارزهای شد. وقتی نظام جمهوری اسلامی داریم نهادسازی‌ها باید در چارچوب این نظام باشد.
ابعاد طرح تحول بنیادین نظام بانکی
در بعضی مسائل فقهی و حقوقی هنوز نظریه اجماعی که مبنا قرار دهیم، وجود ندارد.
گزارش تفصیلی دهمین جلسه نقد+ صوت جلسه
موضوع جلسه: راهکار اعطای تسهیلات بانک مرکزی به بانکهای تجاری در بانکداری اسلامی
عرضه و تقاضای پژوهش‌های بانکداری اسلامی
این میزگرد با حضور دکتر سیدکاظم صدر، دکتر کامران ندری و دکتر حسین عیوضلو برگزار گردیده است.
پرونده «آسیب شناسی پژوهش‌های بانکداری اسلامی»
علاقمندان میتوانند مقالات و مصاحبه های این پرونده از فصلنامه «تازه‌های اقتصاد» را از این بخش دریافت نمایند.
شاخصه‌های عدالت در حوزه پول و بانک
بی عدالتی باعث میشود بسیاری از صاحبان صنایع در وقت لازم، موفق به دریافت تسهیلات نشوند و به اجبار به سمت بازارهای تأمین مالی غیررسمی سوق یابند.
کارگاه بانکداری اخلاقی برگزار شد
این کارگاه در تاریخ 27 مرداد 1392 توسط دکتر حسین عیوضلو و وهاب قلیچ و با حضور کارشناسان و اساتید حوزه بانکداری برگزار گردید.
جذابیت طلا در بازار جهانی ریزش کرد
به گزارش جهان اقتصاد به نقل از ایسنا، قیمت طلا امروز پنج‌شنبه کاهش یافت زیرا ارزش دلار قوی‌تر و انتظارات فدرال رزرو آمریکا برای افزایش نرخ بهره، جذابیت این فلز را کاهش داده است.
بهای هر اونس طلا تا ساعت ۷ و ۲۵ دقیقه صبح به وقت شرقی با ۳.۱ درصد کاهش به ۱۶۹۳ دلار و ۹۰ سنت رسید و قیمت طلا در بازار معاملات آمریکا نیز با ۰.۱۸ درصد کاهش به ۱۶۹۴ دلار و ۹۰ سنت رسید.
شاخص دلار ۰.۱ درصد به سمت اوج‌های اخیر افزایش یافت و طلا را برای خریدارانی که سایر ارزها دارند گران شد. انتظارات فدرال‌رزروی جنگ‌طلب‌تر، برخی سرمایه‌گذاران را وادار می‌کند تا میزان افزایش بیشتر بازده اوراق قرضه را بررسی کنند.
طلا نسبت به افزایش نرخ بهره آمریکا و بازدهی بالاتر بسیار حساس است و در عین افزایش ارزش دلار، هزینه فرصت نگهداری شمش‌های غیر بازده را افزایش می‌دهد.
قیمت‌های تولیدکننده ایالات‌متحده در ماه اگوست برای دومین ماه متوالی کاهش یافت زیرا قیمت بنزین بیشتر کاهش یافت و منجر به کوچک‌ترین افزایش سالانه در یک سال شد که می‌تواند ترس از ریشه‌دار شدن تورم را برطرف کند.
کریستالینا جورجیوا، رئیس صندوق بین‌المللی پول روز چهارشنبه گفت که بانکهای مرکزی باید در مبارزه با تورم گسترده تلاش کنند.
بر اساس گزارش رویترز، دارایی‌های اس‌پی‌دی آر گلد تراست، نظام سرمایه‌داری به سمت ارزهای بزرگ‌ترین صندوق سرمایه گذاری تحت پشتوانه طلا در جهان، با ۰.۲۴ درصد کاهش از ۹۶۲.۸۸ تن در روز سه شنبه به ۹۶۰.۵۶ تن در روز چهارشنبه رسید.
در بازار سایر فلزات ارزشمند، بهای هر اونس نقره با ۰.۶ درصد کاهش به ۱۹.۵۷ دلار رسید. پلاتین با ۰.۴ درصد کاهش به ۹۰۲.۵۰ دلار رسید و پالادیوم در ۲۱۶۳ دلار و ۴۳ سنت ثابت ماند.
کدام سرمایه؟ کدام سرمایه‌داری؟
ایمان صمدی‌نیا، پژوهشگر اقتصادی : سرمایه‌داری یا کاپیتالیسم زاده انقلاب صنعتی است و محصول سیر فکری اروپاییانی است که در یک برهه خاص سیاسی اجتماعی و فرهنگی با ظهور پروتستانیسم و مخالفت شدید با اصول متحجر کلیسایی قرون وسطی، عقب‌عقب رفتند و از طرف دیگر بوم افتادند. در ایدئولوژی سرمایه‌داری، سرمایه عبارت است از ثروتی که برای تولید ثروت بیشتر مصرف میشود. اقتصاد سرمایه‌داری عملا بین قرن‌های ۱۶ و ۱۹ میلادی در انگلیس به‌تدریج رسمیت یافت. اگرچه شواهدی از دیرباز نشان می‌دهد برخی ویژگی‌های این نظام در دوران گذشته دور نیز وجود داشته است. شکل‌های ابتدایی سرمایه‌داری تجاری (merchant capitalism) در اواخر قرون وسطی شکوفا شد. سرمایه‌داری از پایان دوره فئودالیسم در دنیای غرب نظام غالب بوده است.
هویت سرمایه‌داری
لیبرالیسم اقتصادی مهم‌ترین اصل فکری و فلسفی نظام سرمایه‌داری است. در تعریف کلی، لیبرالیسم به‌معنی اعتقاد به ارزش آزادی فردی است که از دو اصل اصالت فرد و آزادی فردی تشکیل میشود. در این نظام، افراد آزاد هستند روشی را جهت بهره‌برداری از منابع موجود انتخاب کنند؛ چون هرکس بهتر از دیگران قادر به قضاوت درباره منافع خویش است. همچنین محور اصلی هر اجتماع خود فرد است و فرد و منافع او بر اجتماع تقدم دارد.
تولید ثروت چه از طریق کسب و تجارت و چه به وسیله صنعت یا تاسیس کارخانه و امثال آن جز با به کار انداختن سرمایه قبلی امکان‌پذیر نیست. در این ایدئولوژی، هرکسی حق دارد از هر راهی که بخواهد تولید ثروت کند و از هر نوع ابزار در دسترس برای وصول به مقصود استفاده کند. بازاری که کاپیتالیسم برای خودش طراحی کرده است و در آن فعالیت می‌کند، با دیگر بازارهای مکتب‌های اقتصادی فرق دارد. مشخصه شاخص بازار کاپیتالیسم، تولید کالا برای کسب سود اقتصادی به هر قیمتی است. در بازار کاپیتالیسم، سود اولویت اول است و نیازهای انسانی، در درجه‌های بعدی اهمیت قرار دارد.
اصل بنیادی سرمایه‌داری به‌شکلی که امروزه در همه کشورهای دارنده نظام‌های پیشرفته تولید انبوه جاری است، همین است: بنگاه‌های بزرگ که این روزها آماج حملات متعصبانه به‌اصطلاح چپ‌گرایان قرار دارند، تولیدکننده کالاهایی هستند که تقریبا همه‌اش صرف رفع حوایج توده‌های مردم میشود. بنگاه‌هایی که کارشان فقط تولید کالاهای تجملی برای ثروتمندان باشد، هرگز نخواهند توانست رشد کنند و بزرگ شوند. امروزه مصرف‌کنندگان کالاهایی که در کارخانه‌های بزرگ تولید میشود عمدتا همان کسانی هستند که در این کارخانه‌ها کار می‌کنند. تفاوت اساسی میان اصول تولید سرمایه‌داری و اصول تولید در دوران فئودالی همین است.
موافقان و مخالفان نظام سرمایه‌داری
باور بسیاری از نظریه‌پردازانی که غالبا اهل کشورهای دارای نظام سرمایه‌داری هستند، این است که این نظام توانایی زیادی در رشد اقتصادی از مسیر شاخص‌هایی چون تولید ناخالص داخلی، سطح رفاه زندگی و به‌کارگیری ظرفیت‌ها دارد، درحالی که در نقطه مقابل، منتقدان و مخالفان این نظام انتقاد می‌کنند بزرگ‌ترین ایراد این نظام انحصارگرایی است که خود به خود درنتیجه ترکیب تجارت آزاد و دارایی‌های نظام سرمایه‌داری به سمت ارزهای خصوصی ایجاد میشود و از نظر آنان توزیع ناکارآمد و ناعادلانه پول و قدرت، گرایش به انحصارطلبی در بازار، امپریالیسم و شکل‌های مختلف استثمار فرهنگی و اقتصادی، ازخودبیگانگی فرهنگی، نابرابری، بیکاری و بی‌ثباتی اقتصادی ازجمله نتایج این نظام است.
در قانون سرمایه‌داری انحصاری، عملا مفهوم بازار آزاد که توسط نظریه‌پردازان اولیه قانون سرمایه‌داری همچون آدام اسمیت موردحمایت واقع می‌شد، مفهوم ابتدایی خود را از دست داد و رقابت که مفهوم کلیدی اقتصاد بازار و قانون عرضه و تقاضا بود به رقابت بین شرکت‌های انحصاری و کارتل‌ها تنزل یافت.
درواقع، اقتصاد سرمایه‌داری، چه به صورت متمرکز مثل آنچه در نظام شوروی سابق دیدیم و چه به‌صورت غیرمتمرکز که در نظام اقتصادی ایالات‌متحده آمریکا شاهد هستیم، خیلی با آرمان‌های مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها یا سی اس آر(CSR: COPRPORATE SOCIAL RESPONSBILITY) همراه و همگام نیست؛ چراکه اصالت برای او در درجه اول، سود بنگاه است. اگرچه برای حفظ پرستیژ و برندینگ، شاهد انتشار گزارش‌های سالانه غول‌های اقتصادی جهان در حوزه مسئولیت اجتماعی (ANNUAL CSR REPORT) هستیم، اما درواقع، ماهیت نظام سرمایه‌داری و امپریالیستی با اخلاق و محیط‌زیست و آرمان‌های توسعه پایدار تناسبی ندارد.
سیاه یا سفید؟
در دو قرن گذشته، سرمایه‌داری موضوع اصلی بسیاری نظام سرمایه‌داری به سمت ارزهای از فلاسفه، اقتصاددانان، علما، سیاستمداران و دانشمندان بوده است. برخی سرمایه‌داری را آنچنان بالا برده‌اند که چون فوکویاما آن را پایان تاریخ می‌دانستند و برخی نیز چون کارل مارکس، مکتبی کاملا متضاد را درمقابل سرمایه‌داری علم کردند. اما سرمایه‌داری، همان سکه‌ای است که هرکسی یک روی آن را دیده و از ظن خویش یار یا دشمن وی شده است.
تهاجم به سرمایه‌داری- خاصه درمورد نرخ‌های بالای دستمزد- با این فرض غلط آغاز میشود که دستمزدها را کسانی می‌پردازند که با کارگران کارخانه‌ها فرق دارند. امروزه برای اقتصاددانان و پژوهندگان نظریه‌های اقتصادی، تفکیک‌کردن کارگر و مصرف‌کننده، کاری بدیهی شده است؛ اما واقعیت این است که هر مصرف‌کننده‌ای باید پولی را که خرج می‌کند، به‌طریقی به‌دست آورد و نظام سرمایه‌داری به سمت ارزهای طیف بزرگی از مصرف‌کنندگان، کارمندان و کارگران بنگاه‌هایی هستند که محصولاتی برای مصرف خود آنان تولید می‌کنند. در نظام سرمایه‌داری، تعیین دستمزدها در اختیار اعضای طبقه‌ای غیر از طبقه همان افرادی نیست که دستمزد می‌گیرند. این شرکت فیلمسازی هالیوود نیست که دستمزد ستارگان سینما را می‌پردازد؛ دستمزد این ستارگان را مردمی می‌پردازند که بلیت می‌خرند و به سینما می‌روند.
واقعیت این است که نفرت از سرمایه‌داری را توده‌های مردم و کارگران آغاز نکردند، بلکه آغازکنندگان این نفرت، اشراف زمین‌دار و نجبای انگلستان و اروپا بودند. آنان، سرمایه‌داری را مسبب وضعی می‌دانستند که برایشان خوشایند نبود: در آغاز قرن نوزدهم، دستمزدهای بالایی که صنعتگران به کارگران خود می‌پرداختند، زمین‌داران را وادار کرد که آنها هم به کارگران کشاورزی دستمزدهایی بالاتر و مشابه کارگران صنعتی بپردازند. اشراف زمین‌دار، تهاجم به سرمایه‌داری را با انتقاد از بالا رفتن سطح زندگی توده‌های کارگر آغاز کردند.
بزرگ‌ترین دروغ تاریخ، این داستان قدیمی و تکراری است که کارخانه‌ها، زنان و کودکانی را به کار می‌گرفتند که پیش از آن زندگی‌هایی رضایت‌بخش داشتند. مادرانی که برای کار به کارخانه‌ها رفتند، چیزی برای پخت‌وپز نداشتند؛ آنها از خانه و آشپزخانه خود راهی کارخانه‌ها نشدند، بلکه بدان جهت به کارخانه‌ها رفتند که آشپزخانه‌ای نداشتند و اگر آشپزخانه داشتند، چیزی نداشتند که در آن بپزند. کودکان هم از آغوش گرم و نرم خانواده‌ها به کارخانه‌ها نرفتند. کودکانی که به کارخانه‌ها می‌رفتند گرسنه و درحال مرگ بودند. همه حرف‌هایی که درباره «دهشت نظام سرمایه‌داری به سمت ارزهای وصف‌ناپذیر» سرمایه‌داری اولیه زده شده است، با همین یک مورد آمار، باطل میشود: در همان سال‌هایی که سرمایه‌داری انگلستان پدید آمد، دقیقا در عصری که انقلاب صنعتی خوانده میشود، یعنی سال‌های ۱۷۶۰ تا ۱۸۳۰ و دقیقا در همان سال‌ها، جمعیت انگلستان دوبرابر شد و معنای این ارقام این است که صدهاهزار کودکی که در دوره‌های قبل از سرمایه‌داری می‌مردند، در این دوران زنده ماندند و بالیدند و مردان و زنان شدند.
اما از سوی دیگر این انتقاد نیز به سرمایه وارد است که این نظام به‌نوعی مرگ اخلاق است. در سرمایه‌داری، هر چیزی برای سودآوری بیشتر بنگاه، طراحی، تولید، عرضه و بازاریابی شده و به‌فروش می‌رسد و لزوما اهمیتی ندارد که این کالا و خدمات تا چه اندازه، پاسخگوی نیازهای حال و آینده جامعه هدف است. تلاش برای به دست آوردن پول، حرص و طمع، علاقه به پولدارشدن، ساختار اجتماعی را از بین برده و درنتیجه باعث تخریب اخلاقی شده است. نظم موجود در آزادی رقابت سرمایه‌داری در اکثر مواقع با استثمار به پایان می‌رسد. مهم‌ترین موضوع برای سرمایه‌داری قبل از هرچیز، افزایش سرمایه با سرعت زیاد است. این کار، سبب انباشت سرمایه میشود. کوتاه سخن اینکه از قرن 19 افزایش سرمایه، راه را برای تباهی بشر باز کرده است. به عبارت دیگر، سرمایه‌داری با دور شدن از هویت منبعث از اخلاق پروتستانی به یک نگرش ماتریالیستی تغییر کرده است و تمام ارزش‌های معنوی و احساسات اخلاقی بلندمرتبه محو شده است.
در نظام سرمایه‌داری، با در نظر گرفتن اینکه در این سیستم به‌طور وسیعی به منافع شخصی توجه میشود، نابرابری اجتماعی تشدید شده و حرکت رو به جلوی جامعه به دلیل ازهم‌پاشیدن سرمایه اجتماعی با مشکل مواجه میشود. اساس نظام سرمایه‌داری بی‌توجهی به گروه بزرگی از جامعه است. در نظام سرمایه‌داری، افراد به صورت انفجاری پولدار می‌شوند و درمقابل طبقه‌ای هم محروم میشود. مهم‌تر از همه اینکه در سرمایه‌داری، ارزش نهایی به افراد واگذار میشود. این وضع را برای مشکلات اجتماعی هموار می‌کند. برخلاف اروپا که نظام سرمایه‌داری، نتایج مطلوبی به بار آورده است؛ در خارج از اروپا، گسترش سرمایه‌داری باعث به وجود آمدن مشکلات عدیده‌ای همانند به‌هم‌ریختگی وضع اجتماعی، طبیعت و مشکلات محیط‌زیست شده است.
اسلام چه می‌گوید؟
اسلام کار و فعالیت اقتصادی را دارای ارزش و عبادت دانسته و بیکاری را به‌شدت نکوهش کرده است. هنگامی که حضرت رسول(ص) به کسی علاقه‌مند می‌شد، می‌پرسید آیا شغلی دارد؟ اگر می‌گفتند نه، نظام سرمایه‌داری به سمت ارزهای می‌فرمود: از چشمم افتاد. (مستدرک‌الوسایل، ج 13، ص 3)، تنبلی در کار، به‌شدت در اسلام مذمت شده است. کار علاوه‌بر کسب درآمد سبب عزت رشد عقلانی و سلامت جسمی و نشاط روحی میشود. انسان باید کاری را که نظام سرمایه‌داری به سمت ارزهای عهده‌دار آن میشود، در آن تخصص لازم را داشته باشد و کارش را به بهترین نحو انجام دهد. قرآن کریم آبادکردن زمین را ماموریت انسان‌ها می‌داند. (هود، 61) نمونه بارز نیز امیرالمومنین(ع) بود که خود اقدام به حفر چاه‌ها، ایجاد نخلستان‌ها، و کارگری برای مردم می‌کردند.
برخلاف تصور که بعضی فکر می‌کنند اسلام به‌طور کلی با سرمایه‌داری و سرمایه مخالف است، این طرز فکر نادرست است. اسلام، به ضروریات زندگی و حیاتی بودن اموال و نگهداری صحیح از آن برای توسعه ظرفیت‌های فردی و اجتماعی تاکید دارد. قرآن، اموال را عامل قوام و امداد الهی می‌داند و معتقد است اموال و سرمایه را نباید دست افراد نادان و سفیه سپرد. امام صادق(ع) هم نظام سرمایه‌داری به سمت ارزهای در حدیثی می‌فرماید که از اموال مراقبت کنید که مایه پایداری دین است. امام علی(ع) هم می‌فرماید در مال راکد، رشدی وجود ندارد و تاکید بر استفاده صحیح از اموال است.
اسلام، جامعه را براساس روحیه تعاون و همکاری پایه‌گذاری کرده است. هر عضوی از جامعه با دیگری در ارتباط است و در جامعه‌ای که زندگی می‌کند به سایرین کمک و یاری می‌رساند و همگی با یکدیگر برادرند. عدالت از آموزه‌های فراگیر اسلام است. به فرموده شهید مطهری: «در قرآن از توحید گرفته تا معاد و از نبوت گرفته تا امامت و زعامت و از آرمان‌های فردی گرفته تا هدف‌های اجتماعی، همه بر محور عدل استوار شده است.»
اسلام، بسیاری از احکام اقتصادی خود را براساس ارزش‌هایی مبتنی‌بر همکاری برپا کرده که اگر آن ارزش‌ها نبود قوانین اقتصادی در اجرا و عمل با مشکل روبه‌رو می‌شدند. ازجمله آنها می‌توان به مساقات، مزارعه، مضاربه و شرکت اشاره کرد که مبتنی‌بر همکاری و مشارکت دوجانبه است. مشارکت سرمایه و کار و سود و زیان حاصل از آن نیز متوجه هردو طرف خواهد بود.
قرآن کریم نه‌تنها کسب ثروت را جایز می‌داند بلکه به این کار تشویق نیز می‌کند. اما با مرور آیات قرآن درمی‌یابیم که انباشت ثروت و ثروت‌اندوزی مورد مذمت قرار گرفته یا امری بیهوده به شمار رفته است. درحالی که در اندیشه لیبرال سرمایه، معیار و محور برای هر کار و هر چیز، مال است و حتی پست‌ها و مسئولیت‌های اجتماعی با این معیار داده یا گرفته میشود، تعالی‌طلبی سرمایه‌داران بدان جا می‌رسد که دین‌شان و خدای‌شان را اموال‌شان می‌دانند. (بقره، 247)
اسلام در عین اعتقاد به آزادی فعالیت‌های اقتصادی، بر این است که به ثروتمند اجازه داده نشود حتی از طریق ضوابط معلوم قدرت انحصاری اعمال کند. «نباید حاضر به غایب چیزی بفروشد.»، «به استقبال کاروان‌های تجاری نروید.» و «قوی نزد شما پیش من ضعیف است تا وقتی که حق را از او بگیرم.» اینها برخی از سفارش‌های اخلاقی اسلام در حوزه اقتصاد است. اگر توصیه‌های اخلاقی اسلامی در زمینه اقتصاد رعایت شود، شکوفایی و رشد مطلوب اقتصادی همراه با شکوفایی ارزش‌های انسانی ارمغان آن خواهد بود.
بازار آری، کاپیتالیسم نه. آنارشیسم فردگرا در برابر مدیران، نابرابری‌ها، قدرت شرکت‌ها و فقر ساختاری، ترجمه شده توسط مهرداد مولایی. نشر دنیای اقتصاد. سال ۱۳۹۶
پرسش‌هایی از مارکس. نوشته تری ایگنون. ترجمه توسط رحمان بوذری و صالح نجفی. نشر هرمس. سال ۱۳۹۵
حقایقی درباره سرمایه‌داری، روزنامه دنیای اقتصاد
خادم علیزاده، امیر، حبیب الهی، محمدهادی؛ ارزیابی هدف حداکثرسازی سود در نظام مالی متعارف از منظر قرآن، فصلنامه تحقیقات مالی اسلامی، 1396
اغتشاشات اخیر برنامه ریزی نظام سرمایه داری است
خبرگزاری رضوی. همایش پاره های گل( تبیین جایگاه واقعی زن نظام سرمایه‌داری به سمت ارزهای در عصر حاضر) با حضور حجت الاسلام صالح رییس نمایندگی جامعه المصطفی خراسان و جمیله علم الهدی استادیار دانشگاه شهید بهشتی چهارشنبه سیزدهم مهر ماه در سالن شهید قاسم سلیمانی آستان قدس رضوی برگزار شد.
علم الهدی در این نشست به حادثه تروریستی کابل و شهید شدن دانشجویان اشاره کرد و گفت: چرا جهان در مقابل این جنایت سکوت کرده است و رسانه ای نشده است؟
این استاد دانشگاه ابراز کرد: حوادثی که در خیابان های تهران شاهد هستیم توسط جامعه سرمایه داری برنامه ریزی شده تا زنان را تسلیم خود کند.
وی ابراز کرد: در قرآن آمده است که اگر کسی ربا بخورد دچار روان پریشی می شود و حرکات افراد معترض در خیابان مصداق این افراد هستند، متاسفانه آن ها نه واقعیت را می‌دهند و نه می خواهند بفهمند.
علم الهدی با خاطرنشان کردن اینکه جوامع متاثر از سرمایه داری که بر منفعت حرکت می کنند، جامعه را به سمت روان پریشی سوق می دهند، افزود: آن ها نماد مد و فشن و بردگی زنان هستند.
این استاد دانشگاه گفت: در فسلفه هر مدلولی دلیلی دارد، اغتشاشگران صحبت از زن به میان می آورند در حالیکه خشونت معنا می کنند و به اسم آزادی دست به سرکوب می زنند.
وی افزود: صحبت از حیات و زندگی می کنند در صورتی که تلقی مرگ دارند و به حیات دیگران نگاه آواتاری دارند.
این استاد دانشگاه ابراز کرد: شعار زن زندگی آزادی می دهند اما تصورشان سرکوب است و این نشات گرفته از نظام سرمایه داری و بازار مصرف سکسی که است قدرتمندترین بازار جهانی است.
علم الهدی گفت: چهره ای که نظام سرمایه داری از زن نشان می دهد همراه با عطوفت و مهربانی و جلوه اقتدار و استقلال نیست.
این استاد دانشگاه به حوادث اخیر کشور اشاره و اظهار کرد: این حرکات الگوی زن ایرانی نیست؛ بلکه نشانه هیجان و وسوسه شدید است.
وی با اشاره به اینکه شیطان انسان ها را به فقر و فحشا دعوت می کند، افزود: جوامع مارکسیستی و سرمایه داری به فحشا یک نگاه مشترک دارند و زن را به بردگی می کشانند و زمانی که زن ها تسلیم شدند آن ها را زنده به گور می کنند.
علم الهدی ابراز کرد: متاسفانه رسانه های بیگانه عقل زنان و مردان را مورد هجوم قرار داده و مفهوم زیبایی را تغیر دادند و پاکی را ضد ارزش و نجاست را ارزش نشان می دهد.
این استاد دانشگاه در پایان یاداور شد: گام دوم انقلاب در حال تحقق است و زنان پیشرو انقلاب هستند و آنها بسیار مصمم و بدون ترس و شتاب زدگی باید با ظرفیت کامل حرکت کنند.
دیدگاه شما