بررسی وضعیت بازارهای مختلف ایران

کارشناس بازار سرمایه مطرح کرد؛ قراردادهای مشتقه، ابزار درمان بیماری های اقتصادی

در سال های اخیر، بازار سرمایه در مسیر رشد و توسعه ابزارهای معاملاتی و حرکت به سمت سرمایه گذاری حرفه ای گام برداشته و هدف تصمیم گیران و سیاست گذاران این حوزه نیز در این راستا قرار گرفته که همسو با افزایش حجم معاملات، توسعه ابزارهای معاملاتی را در مسیر حرفه ای تر شدن این بازار شاهد باشیم.

به گزارش خبرطلایی به نقل از «کالاخبر» ، یکی از این ابزارها که بحث توسعه بیشتر آن برای اجرا در سال ۱۳۹۸ به میان آمده، معاملات قراردادهای آتی در بازار مشتقه است که طبق بررسی وضعیت بازارهای مختلف ایران گفته های حامد سلطانی نژاد مدیرعامل بورس کالای ایران مقرر شده از دارایی های پایه سکه طلا و زعفران، به صندوق های سرمایه گذاری کالایی نیز توسعه یابد. اتفاقی که در صورت تحقق می تواند ضمن توسعه معاملات مبتنی بر بازار آتی، امکان سرمایه گذاری حرفه ای را در بازار سرمایه فراهم آورد. چراکه در بازار قراردادهای آتی، سرمایه گذاران ناآشنا و غیرحرفه ای چندان امکان حضور ندارند و در این بازار عمدتا افرادی حرفه ای توان پذیرش ریسک های ناشی از وجود اهرم معاملاتی در سرمایه گذاری های خود دارند. ضمن اینکه در این بازار برخلاف بازار نقدی در معاملات قراردادهای آتی، افراد بررسی وضعیت بازارهای مختلف ایران می‌ توانند هم در جهت افزایش قیمت و هم در جهت کاهش قیمت سود کسب کنند. این مزیت سبب می شود که بدون توجه به شرایط اقتصادی، بتوان با تشخیص درست جهت بازار از حرکت قیمت ‌ها در هر طرف سود به دست آورد.

بورس ها دروازه ورود به بازار جهانی

در همین راستا کارشناس بازار سرمایه در گفت و گو با ایبنا اظهار داشت: همانطور که می دانید در تمام دنیا بورس های کالایی از ارکان اساسی در شفاف سازی اقتصاد است. وجود برخی مشکلات در بازار کالای فیزیکی (همانند نداشتن بازار بزرگ و نقدشونده در برخی کالاها و نبود قابلیت فروش استقراضی) و همچنین فقدان تضمین‌های لازم برای معامله‌گران و به تبع آن نوسانات تکانه وار قیمت کالاها در بازارهای سنتی از مهم‌ترین عواملی هستند که موجب پدیدار شدن بورس‌های کالایی در اقتصاد کشورهای مختلف شده است.

نیما کرامت افزود: در چنین شرایطی راه‌اندازی بورس کالا و به طور خاص استفاده از ابزارهای مشتقه، در کشورهای مختلف به ایجاد یک نظام سازمان یافته دادوستد کالایی منجر شده و راه ورود به بازارهای جهانی را برای کشورها تسهیل کرده است.

وی ادامه داد: در کشور ما نیز بنا به دلایلی از جمله تولیدکننده عمده و انحصاری بودن در یک سری از کالاها از یک سو و جهش های تکانه وار اقتصادی و نرخ بالای تورم از سوی دیگر، نیاز به ایجاد بورس کالا و به کارگیری از ابزارهای مشتقه برای پوشش ریسک سرمایه گذاران، تولیدکنندگان و مصرف کنندگان بیش از همیشه احساس می شود.

مشکلی به نام نبود توان برنامه ریزی

این کارشناس حوزه کالایی تاکید کرد: آن چیزی که سم مهلک برای اقتصاد یک کشور است، نبود توان برنامه ریزی برای سرمایه گذاران است. مسلم است که در اینجا سه نکته حائز اهمیت مطرح می شود؛ اول اینکه چرا سرمایه گذاران نمی توانند برنامه ریزی کنند؟ دوم اینکه این سرمایه گذاری برای آنها چه تبعاتی دارد؟ و در آخر اینکه ابزارهای رفع این چالش ها چیست؟

وی در بررسی این سه نکته اظهار کرد: دلیل اینکه سرمایه گذار نمی تواند در اقتصاد ایران برنامه ریزی کند، نوسانات و جهش های قابل توجه قیمت ها در ساختار اقتصادی کشور است و فرقی نمی کند که این نوسان به سمت بالا باشد یا با پایین آمدن قیمت ها همراه است. در این حالت، سرمایه گذار به سمت سفته بازی و بورس بازی پیش رفته و سعی بر سپرده کردن سرمایه خود دارد و سرمایه های سرگردان از امکان ایجاد ارزش افزوده و فرآیند رونق تولید یک کالا یا خدمات خارج می شود.

کرامت در خصوص اینکه ابزارهای درمان این بیماری اقتصادی چیست؟، گفت: یکی از ابزارهای پوشش ریسک برای سرمایه گذاران در برابر نوسانات شدید، ابزارهای مشتقه است. در واقع، ابزارهای مشتقه به افراد و شرکت ها کمک می کند که خود را در مقابل این نوسانات قیمتی بیمه کنند و سرمایه گذاری و یا تجارت خود را با کمترین لطمه و آسیبی نجات دهند.

بازار آتی بر پایه واحدهای سرمایه گذاری صندوق طلا

وی با تاکید بر اینکه در ایران وجود این ابزارها به خصوص بر روی دارایی هایی همانند طلا که می تواند قدرت پول افراد را در برابر تورم حفظ کند، بسیار ضروریست، گفت: اگر چنین ابزاری برای پوشش ریسک وجود نداشته باشد، فشار زیادی به قیمت دارایی پایه آمده و می تواند تبعات زیادی داشته باشد و قیمت ها را به طور هیجانی نوسان دهد. یکی از این ابزارها استفاده از قرارداد آتی بر پایه واحدهای سرمایه گذاری در صندوق طلاست که با آغاز این معاملات جلوی شوک های قیمتی طلا در کشور می تواند بررسی وضعیت بازارهای مختلف ایران گرفته شود تا نیاز نباشد برای کاهش و کنترل قیمت آن در این شرایط حساس کنونی، دولت به ناچار دلار و یا خود طلا را در بازار فیزیکی عرضه کند.

وی افزود: با ایجاد بازار آتی بر پایه واحدهای سرمایه گذاری صندوق های طلا، بازارگردان (بانک مرکزی، دولت یا …) می تواند با قدرت ریال (وجه تضمین) به بهترین شکل این بازار را به ثبات رسانده کرده و با توجه به شرایط اقتصادی اگر انتظارات بر صعود و یا نزول قیمت ها باشد، این نوسانات می تواند با شیب ملایم اتفاق بیفتد.

وی در خصوص امکان سرمایه گذاری حرفه ای در بستر بورس کالای ایران اظهار کرد: همانطور که همه میدانیم بسیاری از افراد که در بازار طلای کشور ورود می کنند، سفته باز یا نوسان گیر حرفه ای این بازار نبوده و فقط به دنبال حفظ ارزش پول خود هستند. پس ما با ایجاد هر چه سریع تر بازار آتی برای صندوق های سرمایه گذاری طلایی می توانیم این نیاز را پاسخ دهیم، بدون اینکه به سکه طلا یا طلای آبشده و یا حتی ارز دلار فشار زیادی وارد شود .به هر حال با توجه به تمامی این مسائل، با ایجاد ابزارهای موازی برای دارایی هایی مثل طلا که به اصطلاح پناهگاه امن سرمایه گذاری هستند، می توانیم در راستای بهبود اقتصاد کشور قدم برداریم.

در پایان این گزارش می افزاید، طبق اساسنامه صندوق های سرمایه گذاری کالایی مبتنی بر طلا، خود صندوق عملا می تواند اوراق اختیار، گواهی سپرده و آتی خریداری کند. اما در دنیا سرمایه گذاران این صندوق ها می توانند اوراق آتی این صندوق ها را نیز خریداری نمایند. تاکنون این امکان در کشور ما وجود نداشت؛ اما اخیرا بحث امکان عرضه و انتشار اوراق آتی مبتنی بر واحدهای صندوق های سرمایه گذاری کالایی مجددا مطرح شده و مورد توجه عموم قرار گرفته است.

به اعتقاد کارشناسان و صاحب نظران با این اقدام، معاملات صندوق های سرمایه گذاری کالایی به نوعی دوطرفه می شود و جذابیت آن برای سرمایه گذاران افزایش پیدا می کند. انتشار این اوراق هم می تواند موجب حفظ ارزش پول ملی شود؛ زیرا این ابزار می تواند هم ارزش دارایی ها را در برابر تورم حفظ کند و هم موجب شفافیت بیشتر گردد؛ چرا که طبق مقررات بازار سرمایه میزان دارایی های این صندوق ها به طور شفاف برای نهادهای نظارتی کاملا مشخص و روشن خواهد بود. افزون بر اینکه به کمک این ابزار، افرادی که بخواهند در بازار آتی از ابزار اهرم بهره ببرند، می‌توانند از این امکان استفاده کنند. سایر مزایای بازارهای مشتقه نیز بر این ابزار قابل تصور است و راه اندازی آن گام مثبتی هم برای اقتصاد کشور و هم برای بازار سرمایه ایران ارزیابی می شود.

ایبنا

آشوبگران اقتصاد را هم به گروگان گرفتند / التهاب اخیر بازار ارز نتیجه ایجاد ناامنی در کشور

ماه‌ها بود که بازار‌های مختلف از جمله دلار و طلا و سکه به آرامش و ثبات رسیده بود و نوسان حداقلی داشت و آمار‌های خوبی از کنترل نقدینگی و پایه پولی و حتی افزایش درآمد‌های ارزی و تامین ارز در کشور شنیده می‌شد، اما ایجاد آشوب‌ها و ناامنی باعث افزایش انتظارات تورمی و نگرانی مردم و سرمایه‌گذاران شد.

گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو؛ اقتصاد طی هفته‌های گذشته همزمان با وقوع نا آرامی در برخی مناطق کشور شاهد گسترش التهاب در بازار‌های مختلف بود. این التهابات از هفته گذشته به بازار ارز روی آورد و نهایتا باعث شد قیمت ارز طی این مدت زمانی کوتاه ۳ هزار توان افزایش یابد. این افزایش قیمت درست در زمانی رخ داد که آمار‌ها و نماگر‌های اقتصادی از وضعیت باثباتی برخوردار بودند و عواملی که روی کاغذ احتمال داشت منجر به افزایش قیمت دلار بشوند کنترل می‌شدند.

کنترل رشد نقدینگی توسط بانک مرکزی

طبق آمار‌ها از زمستان ۱۴۰۰ سرعت رشد نقدینگی روند نزولی به خود گرفت. مقایسه نرخ رشد نقدینگی سالانه در شهریور ماه ۱۴۰۰، حدود ۳۵ درصد، و شهریور ماه ۱۴۰۱، حدود ۳۳ درصد، نشان از کند شدن آهنگ رشد نقدینگی دارد. اگر رشد نقدینگی را به عنوان عاملی برای رشد قیمت‌ها در نظر بگیریم می‌توان رشد تدریجی و اندک قیمت دلار تا ۳۳ هزار تومان را توجیه کرد، اما افزایش حدود ۱۰ درصدی قیمت دلار آن هم در کمتر از یک هفته نمی‌تواند به دلیل رشد نقدینگی باشد.

تامین ارز فراتر از تقاضا

بانک مرکزی طی یک سال گذشته سعی کرده تا مقدمات تامین عرضه ارز متناسب و حتی فراتر از تقاضا را فراهم کند. به عنوان مثال بانک مرکزی طی روز‌ها اخیر اعلام کرد امکان خرید آنلاین ارز را فراهم کرده است، بر این اساس فعالان اقتصادی و مصرف کنندگانی که نیاز به خرید ارز دارند با ثبت سفارش آنلاین در سامانه بانک مرکزی می‌توانند درخواست خود را به نزدیک‌ترین صرافی ارسال کنند و بعد درصورت تایید صرافی برای اخذ ارز خود به صرافی مراجعه کنند. هم چنین در خرداد ماه امسال به منظور افزایش انگیزه صادرکنندگان در بازگرداندن ارز به داخل کشور بازار ارز توافقی راه اندازی شد. به این ترتیب صادرکنندگان این امکان را داشتند که ارز حاصل از صادرات خود را با نرخی توافقی و خارج از بازار نیما به فروش برسانند.

در همین راستا رئیس‌کل بانک مرکزی روز پنجشنبه ۱۲ آبان در تشریح برنامه‌های این بانک برای مدیریت بازار ارز اعلام کرد: «در حال حاضر، در سامانه نیما عرضه‌ها به‌مراتب بیش از تقاضاست. برای نمونه از ابتدای سال تا روز چهارشنبه ۱۱ آبان‌ماه حدود ۲۶.۵ میلیارد دلار در سامانه نیما معامله انجام شده است و نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۶۷ درصد در سامانه یاد شده در عرضه‌ها و معاملات رشد داشتیم. همچنین کل تأمین ارز برای واردات کشور در بازه زمانی یاد شده معادل ۳۸.۵ میلیارد دلار بوده است که نسبت به دوره مشابه سال گذشته ۲۲ درصد رشد داشته است».

مجموع اقدامات بانک مرکزی در حوزه ارزی در مسیر کاهش آسیب پذیری بازار ارز در مواجه با بحران‌ها صورت گرفته است. طبق اعلام بانک مرکزی طی ایام اخیر همواره عرضه ارز برای صادرکنندگان و تولید کنندگان بیشتر از تقاضا بوده؛ پس تنها عاملی که می‌تواند منجر به افزایش قیمت ارز در بازار شود، شکل گیری انتظارات تورمی بعد از اغتشاشات و تصمیم مردم برای خرید ارز می‌باشد.

رشد درآمد ارزی اقتصاد ایران

به جز اقدامات بانک مرکزی اقدامات دیگری هم توسط دیگر نهاد‌ها طی سال‌های گذشته صورت گرفته که به بهبود وضعیت اقتصاد ایران از لحاظ ارزی منجر شده است. طبق آمار سازمان توسعه تجارت، ارزش صادرات کالا طی سال ۱۴۰۰ به حدود ۴۸ میلیارد دلار رسیده است که با رشد ۳۹ درصدی نسبت به سال قبل در ارزش همراه بوده. از دیگر اقدامات صورت گرفته تایید عضویت رسمی ایران در پیمان همکاری شانگ‌های می‌باشد، همچین پیمان پاک خبر از انعقاد توافقنامه‌های تجاری جدید با برخی کشور‌ها در سال ۱۴۰۱ داد. مجموع این اتفاقات، قاعدتا باید سیگنال مثبت به بازار ارز ارسال کند، اما چرا بازار با افزایش قیمت ارز مواجه شد؟

آسیب به کسب و کار‌های ارز آور

زمانی که کشور‌های مختلف تصمیم به استفاده از خاک یک کشور برای عبور بار خود بگیرند طبعا بهای آن را در قالب ارز بین المللی پرداخت خواهند کرد. بر این اساس یکی از زمینه‌های ارز آوری در اقتصاد کشور رشد حضور ایران در ترانزیت بین المللی می‌باشد. در حالی که در ۶ ماه ابتدایی سال ۱۴۰۱ رکورد حمل بار بین المللی از طریق راه‌های ایران شکسته شد و انتظار می‌رفت شاهد درآمد‌های ارزی فراوان در اقتصاد از این طریق باشیم، اغتشاشات شروع شد و به دلیل تحت الشعاع قرار گرفتن امنیت برخی نقاط کشور فوروارد‌ها با کاهش ۴۰ درصدی تقاضا بین المللی مواجه شدند.

گردشگری نیز که صنعتی ارز آور است همزمان با وقوع آشوب‌ها آسیب دید و با کاهش جدی مواجه شد تا جایی که برخی از کشور‌های اروپای تور‌های خود را به ایران لغو کردند، ورود گردشگران سلامت تا ۴۰ درصد کاهش یافت و رزرو اقامتگاه‌ها با لغو ۷۰ درصدی مواجه شد.

اغتشاشات باعث شد فضای اقتصاد ایران با مِه نااطمینانی پوشیده شود. حال که انتظارات تورمی شکل گرفت و بخش عمده تلاش کارشناسان اقتصادی در ثبات بخشی به بازار ارز بی فایده شد، هزینه تامین مواد اولیه تولیدکنندگان افزایش یافته و التهابات در بازار‌های مختلف گسترش پیدا کرده چه کسی پاسخگو است؟ آیا اغتشاشگران مسئولیت عواقب اقتصادی آشوب‌ها را برعهده می‌گیریند؟

دوره های ویژه در مرکز مالی ایران

مرکز مالی ایران سازمانی پیشرو است که با هدف توسعه آموزش در بازار سرمایه ایران، ایجاد شبکه‌ای از دانش و ارائه آموزش‌های پیشرفته و خدمات حرفه‌ای در بازارهای مالی با ترکیب سهامداری بورس اوراق بهادار تهران، فرابورس ایران، بورس انرژی ایران، بورس کالای ایران و شرکت سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه در سال 1387 فعالیت خود را آغاز نموده و به یاری خداوند منان توفیق آن را داشته که با دریافت مجوزهای آموزشی مختلف از نهادهای مربوطه از جمله سازمان بورس و اوراق بهادار، سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی، پژوهشکده بیمه و سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای کشور به عنوان بازوی آموزشی بازار سرمایه نقش موثری را در این حوزه ایفا نماید.

فروشگاه

برخی محصولات که دسترسی به آن‌ها سخت و گاها بسیار زمان‌بر است؛ مانند منابع آزمون‌های داخلی و بین‌المللی، کتاب‌های منبع تدریس اساتید در دوره‌های آموزشی و محصولات مرتبط برای کسب دانش در بازار سرمایه را می‌توانید به راحتی از قسمت فروشگاه تهیه نمایید.

فیلم‌های آموزشی

برای افرادی که زمان لازم برای حضور در دوره‌های آموزشی را ندارند، ظرفیتی در مرکز مالی ایران به عنوان بسته‌های آموزشی به صورت پلتفرم ویدیویی فراهم گردیده است تا دانش‌پذیران امکان مشاهده ویدیوهای آموزشی در زمان دلخواه را داشته باشند.

سهامداران

شرکت سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه (سهامی عام) وفق قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران، مصوب آذر ماه ۱۳۸۴ تاسیس شده و به انجام امور پس از معاملات بازارهای بورس یا خارج از بورس می‌پردازد. امور مربوط به ثبت، نگهداری، انتقال، مالکیت اوراق بهادار و تسویه وجوه معاملات بر عهده این شرکت قرار گرفته است. این شرکت از طریق افزایش کارایی پایاپای و تسویه معاملات و کاهش هزینه‌های معاملاتی، کاهش ریسک جعل، سرقت و مفقودی اوراق بهادار نقش شایانی را در کارآمدی اوراق بهادار ایفا می‌کند.

شرکت بورس کالای ایران (سهامی عام) به موجب قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران، مصوب آذر ماه 1384 در سال 1391 تاسیس شده و فعالیت عملیاتی خود را در زمینه انجام معاملات نقدی، قرارداد سلف موازی استاندارد، قراردادهای آتی و اختیار معامله و به منظور مرتفع سازی نیازهایی چون خرید و فروش منابع انرژی، تامین مالی برای تولیدکنندگان و تامین منابع انرژی برای توزیع کنندگان و مصرف کنندگان آغاز کرده است.

شرکت فرابورس ایران (سهامی عام) نیز با هدف گسترش بازار اوراق بهادار و تنوع بخشی به دارایی‌های مالی منتشره و مورد مبادله در بازار سرمایه در سال 1387و به موجب قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران، مصوب آذر ماه 1384 تاسیس شد. مدل ایجاد فرابورس، الهام گرفته از برخی بورس‌های پیشرفته، بورس‌هایی با ساختار مشابه و نیز تجربیات موجود در حوزه بورس اوراق بهادار تهران است. مهمترین وظیفه فرابورس ایران، ساماندهی و هدایت بخشی از بازار سرمایه به حساب می‌آید که شرایط ورود به بورس اوراق بهادار را نداشته یا تمایل به ورود سریع‌تر به بازار را دارند، است؛ لذا رویه‌های پذیرش شرکت‌ها و تنوع شرایط پذیرش به گونه‌ای است که شرکت‌ها با احراز حداقل شرایط و در سریع‌ترین زمان ممکن، امکان ورود به بازار را داشته و از کلیه مزایای شرکت‌های پذیرفته شده در بازار اوراق بهادار استفاده کنند.

اعتصاب و تجمع در چهلم قربانیان جمعه خونین زاهدان در نقاط مختلف ایران

روز چهارشنبه در چهلم قربانیان تیراندازی ماموران دولتی به سوی نمازگزاران در زاهدان که ده‌ها کشته به جا گذاشت، در بسیاری نقاط ایران شهروندان با اعتصاب و اعتراض با مردم سیستان و بلوچستان همدردی کرده‌اند.

در طول روز - ۱۸ آبان - خبرهایی از اعتصاب در زاهدان، بسیاری از شهرهای کردستان و تهران رسید. گسترده ترین اعتصاب ها بار دیگر در شهرهای کردستان از جمله بررسی وضعیت بازارهای مختلف ایران مهاباد، بوکان، سقز، سنندج و بانه انجام شد.

از زاهدان هم گزارش شد که مغازه‌های چهارراه رسولی و بازار پارچه‌فروشان در اعتصاب هستند.

در تهران ویدیوهایی از شهرک ولیعصر منتشر شد که نشان می‌دهد بازار مبل تهران تعطیل است و مغازه‌ها در اعتصاب هستند.

با فرارسیدن ساعات شب مردم در نقاطی از جمله در مهاباد، اصفهان، تهران، رشت، مشهد، شیراز، شهرکرد و بندرعباس تجمع کردند شعارهای ضدحکومتی سر دادند.

در شهر قهدریجان، در استان اصفهان، معترضان با افروختن آتش در یکی از میادین این شهر دیده می شوند. در این تصاویر بمب‌های آتش‌زا و صدای انفجار دیده و شنیده می‌شود و فردی که در حال ضبط ویدیو است فضای شهر را به فضای «جنگی» تشبیه می‌کند.

در مشهد معترضان شعار «سنندج، زاهدان، چشم و چراغ ایران» و در خیابان ستارخان تهران مردم شعار «کشته شده خدانور، به دست چندتا مزدور» سر دادند.

در حوالی خیابان سعدی در شهرکرد هم گروهی از معترضان دیده شدند که تصاویر خدانور لجه‌ای را در دست دارند و گروهی از معترضان هم شعار «زن، زندگی، آزادی» سر می‌دهند.

در نقاط دیگر مردم با رهاسازی تعدادی بادکنک سیاه یاد خدانور لجه‌ای را گرامی داشتند.

مردی که همدردی یک کشور را برانگیخت

خدانور لجه ای (لجعی)، از کشته‌شدگان «جمعه خونین» زاهدان است که پیش از اعتراض‌های اخیر به دلیل انتشار عکسی از شکنجه‌اش توسط نیروهای جمهوری اسلامی، خبرساز شده بود. در این عکس، خدانور در حالی که دستانش به یک میله پرچم بسته شده و لیوانی آب در برابرش قرار دارد دیده می‌شود. گفته شده بود که او شب تا صبح در این وضعیت بوده و به رغم تشنگی، ماموران آب را روبه‌رویش گذاشتند اما دستهایش را باز نکردند تا آب را بنوشد.

بازنشر این عکس به همراه انتشار ویدئویی که او در آن می‌رقصد، همدلی بسیاری را در روزهای اخیر برانگیخت.

همچنین در طول روز تصاویری منتشر شد که نشان می‌داد برخی شهروندان با بستن دست خود به میله‌هایی در خیابان، تصویر شکنجه او را بازسازی کرده‌اند تا اعتراضشان را نشان دهند.

روز چهارشنبه، پنجاه و سومین روز از اعتراضاتی بود که بعد از کشته‌شدن مهسا امینی آغاز شد.

این اعتراضات بدون حتی یک روز وقفه ادامه داشته و به طولانی‌ترین روند تظاهرات سراسری در تاریخ جمهوری اسلامی تبدیل شده است. خواسته اصلی معترضان، سرنگونی نظام جمهوری اسلامی و پایان دادن به حکومت دینی روحانیون است.

روز جمعه ۸ مهر نمازگزارانی که پس از خطبه‌های مولوی عبدالحمید، برای اعتراض به «تجاوز یک فرمانده پلیس به یک دختر نوجوان» تجمع کرده بودند با شلیک مستقیم ماموران امنیتی روبرو شدند و بین ۸۰ تا ۱۰۰ نفر کشته و دهها نفر دیگر زخمی شدند.

سازمان عفو بین‌الملل اعلام کرده که کشته شدن دستکم ۸۲ را تایید می‌کند.

این خونین ترین روز در سرکوب اعتراضات ایران بود که بعد از کشته شدن مهسا امینی دختر ۲۲ ساله اهل سقز در جریان بازداشت گشت ارشاد شروع شد.

روز جمعه ۱۳ آبان هم معترضان در مقابل فرمانداری خاش هدف تیراندازی قرار گرفتند که بنابه گزارش ها ۱۶ نفر در آن کشته شدند.

ادامه اعتراضات دانشجویی

نام خدانور لجه ای از صبح چهارشنبه در اعتراض‌های دانشجویی نیز بارها شنیده شد.

در این روز دانشجویان از جمله در دانشگاه‌های تهران، صنعتی امیرکبیر (پلی‌تکنیک تهران)، هنر تبریز، و علم و فرهنگ تهران دست به اعتراض زدند.

این اعتراض‌ها در حالی کماکان ادامه دارد که فعالان دانشجویی به شکل گسترده‌ای دستگیر شده‌اند. همچنین رفت و آمدها به دانشگاه‌های مهم نیز به شدت کنترل می‌شود و محدودیت‌های فزاینده‌ای برای دانشجویان در نقاط مختلف کشور اعمال می‌شود.

در عکس هایی که خبرگزاری هرانا از دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران منتشر کرده گروهی از دانشجویان با در دست داشتن پلاکاردهایی اعتراض خود را نشان می‌دهند.

بر روی این پلاکاردها نوشته شده: «جای دانشجو زندان نیست» و «زاهدان خونین».

همچنین در دانشگاه هنر تبریز به یاد خدانور لجه ای یک اثر هنری اجرا شد. در دانشگاه علم و فرهنگ دانشجویان شعار دادند «کشته شده خدانور، به دست چندتا مزدور.»

واکنش تازه آلمان و کانادا به سرکوب اعتراضات

آنالِینا بربوک وزیر خارحه آلمان در این روز در توییتی نوشت که اتحادیه اروپا در اعتراض به سرکوب مرگبار معترضان در ایران، تحریم‌های جدیدی را در نظر می‌گیرد. وزیران خارجه اتحادیه اروپا دوشنبه گرد هم می‌آیند.

خانم بربوک در توییتر نوشت که کار بر روی مجموعه تحریم‌های تازه ادامه دارد و «می‌خواهیم هفته آینده آنها را بکار بگیریم.»

او اضافه کرد: «ما در کنار مردان و زنان در ایران می‌ایستیم، نه فقط امروز، تا وقتی که لازم باشد».

دولت آلمان در دو هفته اخیر گفته بود که اتحادیه اروپا مشغول بررسی این است که سپاه پاسداران را در لیست سازمان‌های «تروریستی» قرار دهد.

وزارت خارجه ایران این اقدام برای نیروی رسمی نظامی یک کشور را «غیرمسئولانه» و «غیرقانونی» خوانده بود.

اتحادیه اروپا تقریبا یک ماه پیش، چهار نهاد و یازده فرد امنیتی-نظامی را تحریم کرد و گف تحریم‌ها را بیشتر می‌کند؛ تحریم‌شدگان عبارت بودند از پلیس امنیت اخلاقی یا گشت ارشاد، بسیج مستضعفین، قرارگاه دفاع سایبری سپاه و فرماندهی انتظامی.

آمریکا، کانادا و بریتانیا هم تحریم‌های مشابهی را اعلام کرده‌اند.

همزمان کانادا «تصمیم رژیم ایران برای اعدام برخی از معترضان» را شدیدا محکوم کرده است.

در حال حاضر محاکمه تعدادی از دستگیرشدگان اعتراض‌های اخیر آغاز شده و آنها با اتهاماتی روبه‌رو هستند که می‌تواند حکم اعدام در پی داشته باشد.

دولت کانادا از جمهوری اسلامی ایران خواست که مسیرش را تغییر دهد.

ملانی جولی وزیر خارجه کانادا در توییتی نوشت: «همزمان با مبارزه ایرانیان برای احقاق حقوشان، این دادگاه‌ها و احکامشان، به وضوح برای ارعاب آنها طراحی شده است.»

درباره صدور حکم اعدام در برخی از این دادگاه‌ها خبرهای ضد و نقیضی منتشر شده است.

خانم جولی همچنین در مورد بیانیه نمایندگان مجلس شورای اسلامی که خواستار اعدام معترضان شده بودند، ابراز نگرانی کرد.

او تاکید کرد که کانادا «در کنار مردم ایران می‌ایستد».

نقش اطلاعات سپاه در متهم کردن معترضان

سازمان اطلاعات سپاه تهران در این روز ویدیویی از «اعترافات» شماری از بازداشت شدگان را پخش کرد و مدعی شد که آنها در کشتن آرمان علی وردی، از نیروهای ویژه سرکوب اعتراضات نقش داشته‌اند. حکومت ایران می‌گوید آرمان علی وردی از نیروهای بسیجی بوده که در شهرک اکباتان کشته شده است.

این ویدیو را خبرگزاری تسنیم نزدیک به نهادهای امنیتی منتشر کرده که چندین متهم در آن صحبت می‌کنند.

پخش اعترافات اجباری از سوی فعالان حقوق بشر، نقض حقوق متهمان و بی‌توجهی به روند دادرسی عادلانه توصیف می‌شود. پیشتر صدها کنشگر مدنی و سیاسی درباره برگزاری دادگاه‌های نمایشی و پخش اعترافات اجباری هشدار داده بودند.

در پاره‌ای از موارد از جمله ترور متخصصان برنامه هسته‌ای ایران، مسئولان حکومت خود اقرار کرده‌اند که این اعترافات خلاف واقع بود.

در این روز همچنین روزنامه ایران گزارش داد که یک نفر به دلیل انداختن عمامه یک آخوند در منطقه ۱۰ تهران توسط بسیج دستگیر شده است. «عمامه‌پرانی» به اقدامی اعتراضی در هفته‌های اخیر تبدیل شده است.

حمله تازه مقام ها به کشورهای خارجی

اسماعیل خطیب، وزیر اطلاعات ایران، روز چهارشنبه بار دیگر عربستان و بریتانیا را در ارتباط با اعتراضات ایران محکوم کرد.

او بریتانیا را به «پشتیبانی از اقدامات تروریستی» متهم کرد و گفت که این کشور «هزینه اقدامات خود را برای ناامن‌ ساختن» ایران، پرداخت خواهد کرد.

آقای خطیب در مصاحبه‌ای با وب‌سایت علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، در تهدید بریتانیا گفت که ایران «تعهدی برای ممانعت از بروز ناامنی» در کشورهای دیگر ندارد.

پادکست چشم‌انداز بامدادی رادیو بی‌بی‌سی – دوشنبه ۱۹ اردیبهشت ۱۴۰۱

او اعتراض‌های اخیر را به کشورهای خارجی نسبت داد و گفت: «در حوادث اخیر، دست رژیم صهیونیستی در اجرا آشکارتر بود؛ در تبلیغات دست انگلیس و در هزینه‌کردن دست رژیم سعودی واضح‌تر بود؛ کل حمایت مالی نمایش منحط برلین در حوزه تبلیغات، فضاسازی، اجاره تجهیزات برای تصویربرداری و ارائه تسهیلات برای حضور خبرنگاران و غذاهای توزیع شده و. با هزینه سعودی صورت گرفت.»

اسماعیل خطیب علاوه بر بریتانیا، عربستان را نیز تهدید کرد و گفت که جمهوری اسلامی تاکنون در قبال ریاض «صبر راهبردی» در پیش گرفته، اما تضمینی وجود ندارد که این استراتژی ادامه پیدا کند.

او درباره رابطه عربستان و اعتراض‌های اخیر مدعی شد که این کشور، حامی مالی «شبکه‌های اجرایی ایجاد اغتشاش در داخل کشور» است.

وزیر اطلاعات در همین مصاحبه درباره شبکه تلویزیونی «ایران اینترنشنال» که گفته می‌شود از حمایت مالی عربستان برخوردار است، گفت: «در همین‌جا می‌گویم که شبکه ماهواره‌ای اینترنشنال از سوی دستگاه امنیتی جمهوری اسلامی ایران به‌عنوان سازمان تروریستی شناخته شده و عوامل و دست‌اندرکاران این سازمان تحت تعقیب وزارت اطلاعات قرار خواهند گرفت و من‌بعد، هر نوع فعالیت و ارتباط با این سازمان تروریستی به‌عنوان ورود به حوزه تروریستی و تهدید امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران تلقی خواهد شد.»

این نخستین بار نیست که مقام‌های جمهوری اسلامی تلاش می‌کنند تا اعتراض‌های سراسری را به کشورهای دیگر نسبت دهند.

تاکنون هیچ مدرکی مبنی بر دخالت مستقیم کشورهای دیگر در اعتراض‌های ایران منتشر نشده است.

مخالفان می‌گویند که مقام‌های جمهوری اسلامی - به ویژه شخص علی خامنه‌ای - معترضان در کشور و خواسته‌هایشان را نادیده می‌گیرند و آنها را «عامل کشورهای خارجی» می‌خوانند.

«در ۱۳۷ شهر ۸۷۷ تجمع برگزار شده است»

خبرگزاری هرانا می‌گوید تا امروز در ۱۳۷ شهر مختلف، ۸۷۷ تجمع اعتراضی در خیابان‌ها یا دانشگاه‌ها برگزار شده است.

این رسانه‌ها همچنین اعلام کرد که تعداد آمار کشته‌شدگان در اطلاعات تحت بررسی این رسانه به ۳۲۸ نفر رسیده که از این تعداد ۵۰ نفر کودک هستند. این آمار قطعی تعداد کشته‌شدگان نیست.

تخمین این رسانه از تعداد بازداشت شدگان نیز حدود ۱۵ هزار نفر است. از این تعداد هویت نزدیک به دو هزار نفر ثبت شده است.

همزمان به گزارش شبکه حقوق بشر کردستان، فایق مام‌قادری که شب ۲۱ مهر هدف تیراندازی «نیروهای امنیتی» قرار گرفته بود، روز چهارشنبه (۱۸ آبان) در بیمارستان خمینی شهر ارومیه جان باخت.

بر اساس این گزارش، آقای مام‌قادری که اهل مهاباد بود، در پی «اصابت چند گلوله جنگی» به کما رفته بود.

چهارشنبه شب مردم مهاباد تشییع جنازه بزرگی برای او برگزار کردند که با شعارهای ضدحکومتی از جمله «کردستان اسم ات استواره، دشمن را به لرزه در می آره» همراه بود.

لیدر ناآرامی های بازار ارز/ رفتار معنادار نرخ دلار در بازارهای موازی

دلار تهران این روزها رهبری ناآرامی ها در بازار ارز را به دست گرفته است. بررسی رفتار قیمت دلار در بازار های مختلف نشان میدهد شتاب افزایش قیمت دلار تهران بازار ارز را در مدار صعود قرار داده است.

به گزارش سایت طلا، به نظر می رسد آنچه که دلار تهران را این روزها غیر قابل کنترل کرده است ورود تقاضای خرد به بازار به خاطر تغییر جهت انتظارات است، مردم بارها التهاب در بازار ارز را در اثر شرایط و تحت تاثیر اخبار مختلف تجربه کرده اند و همین مسئله هجوم خریداران خرد را شدت بخشیده است.

دلار تهران این روزها رهبری ناآرامی ها در بازار ارز را به دست گرفته است. بررسی رفتار قیمت دلار در بازار های مختلف نشان میدهد شتاب افزایش قیمت دلار تهران بازار ارز را در مدار صعود قرار داده است. همانطور که شتاب صعودی بازار ارز از ابتدای سال جاری سابقه نداشته، رفتار بازار ارز هم از ابتدای سال جاری اینگونه نبوده است و این روزها متفاوت از روزهای دیگر سال است. در روزهای عادی معمولا نرخ دلاری درهم و دلار سلیمانیه بالاتر از دلار تهران بود، با افزایش فاصله نرخ ها دلار تهران رشد میکرد و با نزدیک شدن نرخ ها و به هم رسیدن قیمت ها از صعود باز می ایستاد.

دلار تهران ولی این روزها بی توجه به بازارهای همسایه می تازد دلار سلیمانیه که غالبا جلوتر از بازار تهران حرکت می کرد روز قبل در نیمه کانال ۳۵ هزار تومانی جا ماند در حالیکه دلار تهران در پله اول کانال ۳۶ هزار تومانی ایستاده بود. اسکناس آمریکایی به حباب منفی درهم هم بی توجه است و احتیاط معامله گران درهم هم نتوانسته ترمز قیمت ها در بازار تهران را بکشد.

به نظر می رسد آنچه که دلار تهران را این روزها غیر قابل کنترل کرده است ورود تقاضای خرد به بازار به خاطر تغییر جهت انتظارات است، مردم بارها التهاب در بازار ارز را در اثر شرایط و تحت تاثیر اخبار مختلف تجربه کرده اند و حافظه ای که در خاطر مردم مانده است باعث شده تا نسبت به برخی اخبار و محدوده های قیمتی حساس شوند و با انتشار برخی اخبار و یا شکست محدوده های مقاومتی به خاطر انتظاراتی که برایشان شکل گرفته واکنش نشان داده و وارد بازارها شوند، رفتار بی محابا و پرشتاب دلار تهران هم ناشی از هجوم خریداران به بازار است که رفتار بازار را متفاوت از روزهای معمولی کرده است.

ساعات کاری بازار متشکل از دوازدهم خرداد افزایش پیدا کرده بود و روزهای جمعه هم در این بازار اعلام نرخ صورت می گرفت ولی در روز جمعه سیزدهم آبان در بازار رسمی نرخی اعلام نشد و روز قبل هم آخرین نرخ منتشر شده برای ساعت ۱۵ و ۳۰ دقیقه بود که نشان میدهد بازارساز ساعت کاری بازار را به روال سابق برگردانده است.

حرکت خلاف جهت حباب و قیمت در بازار سکه

سکه امامی درگیر مقاومت نیمه کانال ۱۶ میلیون تومانی است و پس از برخورد با این مقاومت به عقب بازگشته است. با توجه به روند صعودی دلار و رشد اونس جهانی در روز جمعه سکه امامی رشد زیادی نکرده است و به همین دلیل حباب سکه امامی به زیر ۱۳ درصد رسیده است. حباب سکه امامی آخرین بار در هفدهم مهر ماه به به کانال ۱۲ درصدی نفوذ کرده بود. کاهش حباب درهم در روزی که دلار صعودی پرشتاب داشته هم مطابق معمول نیست زیرا سکه بازان نمی توانند به قیمت اونس در محدوده مقاومتی تکیه کنند و همچنین در حال سنجش وضعیت بازار برای شکست مقاومت سخت نیمه کانال ۱۶ میلیون تومانی هستند.

رفتار معنادار قیمت دلار در بازارهای موازی

اکوایران قیمت پایانی دلار در بازارهای مختلف را در هر روز محاسبه میکند و در نموداری اولین، کمترین،بالاترین و آخرین قیمت هفته منتهی به آن روز را قرار می دهد.

قیمت دلار آزاد در بازارهای موازی رشد معناداری را تجربه کرده است. با وجود روند افزایشی نرخ دلار در بازارهای موازی، فاصله نرخ دلار آزاد با سایر نرخ ها کاهش پیدا کرده است. حباب درهم که غالبا مثبت بوده چند روزی است علیرغم مسیر صعودی بازار منفی است. فاصله نرخ دلار آزاد با نرخ دلاری سکه امامی و ربع سکه نیز کاهش پیدا کرده که نشان می دهد دلار آزاد رشد بیشتری را تجربه کرده است و ریسک خرید آن افزایش پیدا کرده است.

بازگشت امید به بازار سرمایه با سبزپوشی دلار و کامودیتی ها

روز قبل بازار سهام یک رشد کم سابقه را تجربه کرد، ارزش معاملات خرد رشد قابل توجه را ثبت کرد و شاخص کل با شکست همزمان چند مقاومت در محدوده یک میلیون و ۳۲۸ هزار واحدی قرار گرفت. دلیل استقبال از سهام در روز قبل دو عامل بوده است اول آنکه با رکورد شکنی دلار بازار سهام نیز به دنبال آن رشد کرده است و دیگر آنکه رشد قابل توجه کامودیتی ها در روز جمعه، آخرین روز کاری هفته، انتظارات را نسبت به سودآوری در بازار سرمایه تغییر داد و ورود پول به بازار در روز شنبه شدت گرفت. حجم قابل توجه معاملات در گروه پالایشگاهی در کنار بررسی وضعیت بازارهای مختلف ایران صف خرید فولاد و فملی اهالی بازار سرمایه را در روز قبل به پایان روند نزولی و چرخش بازار امیدوار کرد. بسیاری از کارشناسان با توجه به رفتار بی محابا و غیر قابل پیش بینی دلار تهران، بازار سرمایه را گزینه مناسب تری برای سرمایه گذاری و خرید نسبت به دلار معرفی کردند.